نرگس دمیا - کارشناس ارشد زیست شناسی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
شیوا خضری - استادیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
میثم ابطحی فروشانی - استادیار، گروه میکروبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

سابقه و هدف: گیاه زعفران (Crocus sativus) یکی از انواع گیاهان دارویی با اثرات ضد التهابی است. ماکروفاژها نیز از سلول های مهم درگیر در پاسخ های التهابی و ایمنی هستند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات تعدیل کنندگی عصاره هیدروالکلی زعفران بر پاسخ ماکروفاژهای صفاقی در رت می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش تجربی، جامعه مورد مطالعه شامل دو گروه شاهد و تیمار می باشد. رت های گروه تیمار به مدت یک ماه عصاره هیدروالکلی زعفران (mg/Kg۴۰۰- روزانه- خوراکی) را دریافت کردند. گروه شاهد نرمال سالین را در همان حجم دریافت نمودند. در انتهای مطالعه سلول های ماکروفاژ از ناحیه صفاق رت ها جدا شد و پس از چالش با مخمر اپسونیزه شدت انفجار تنفسی به شیوه احیای نیتروبلو تترازولیوم، تولید نیتریک اکساید به شیوه گریس و میزان تولید سایتوکاینها به کمک الایزا در آنها سنجیده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحریک ماکروفاژها نشان دهنده کاهش معنی دار قابلیت انفجار تنفسی (۰۰۱/۰>p) و اکسیدنیتریک تولید شده (۰۱/۰>p) در سلول های ماکروفاژ استحصال شده از موش های تحت تیمار در مقایسه با گروه شاهد بود. با این وجود شدت فاگوسیتوز و زیستایی ماکروفاژهای گروه تیمار نسبت به گروه شاهد اختلاف معنی داری نشان نداد. همچنین زعفران موجب افزایش تولید سایتوکاین ضدالتهابی IL-۱۰ توسط ماکروفاژهای گروه تیمار شد(۰۱/۰>p). سطح تولید سایتوکاین التهابی IL-۱۲ تغییر معنی داری نیافت. هرچند که نسبت IL-۱۲ به IL-۱۰ کاهش معنی دار یافت(۰۱/۰>p). استنتاج: به نظر می رسدکه زعفران یک منبع طبیعی برای تعدیل آسیب های ناشی از ماکروفاژهای التهابی در شرایط ایموپاتولوژیک باشد.

Saffron (Crocus sativus), Macrophage, Cytokine, rat, زعفران(Crocus sativus), ماکروفاژ, سیتوکین, رت