محمدعلی برزگر دامادی - MSc in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Sari Branch, Sari, Iran
بهرام میرزائیان - Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Sari Branch, Sari, Iran
عذرا اخی - Associate Professor, Department of Internal Medicine, Diabet Research Center, Faculty of Mediicne, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
حمزه حسینی - Associate Professor, Department of Psychiatry, Psychiatry and Behavioral Sciences Research Center, Mazandaran University Of Medical Sciences, Sari, Iran
محسن جدیدی - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University,Shahr-e- Qods Branch,shahr-e -Qods, Iran

سابقه و هدف: درمان شناختی- رفتاری گروهی در سال های اخیر حمایت های تجربی خوبی در زمینه اختلال های هیجانی کسب نموده و تلاش های خوبی نیز در حیطه بیماری های مزمن از جمله بیماری دیابت انجام شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان شناختی- رفتاری گروهی بر HbA۱C، خودکارآمدی، افسردگی، ادراک بیماری و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع II بوده است. مواد و روش ها: در مطالعه کارآزمایی بالینی حاضر از ۴۳ بیمار واجد شرایط، ۳۰ نفر از طریق قرعه کشی انتخاب و به صورت تصادفی به ۲ گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. از همگی افراد آزمایش HbA۱C به عمل آمد و بیماران پرسش نامه های افسردگی بک BDI، خودکارآمدی افراد دیابتی( DMSES)، ادراک بیماری IPQ، کیفیت زندگی دیابتی ۳۹ D-  را تکمیل نمودند. گروه مداخله، ۱۰ جلسه ۵/۱ ساعته، ۲ بار در هفته به صورت آموزش شناختی- رفتاری با رویکرد بک دریافت نمود. بلافاصله پس از خاتمه مداخله و یک ماه بعد در مرحله پیگیری مجددا پرسشنامه ها توسط بیماران تکمیل شد و آزمایش HbA۱C به عمل آمد. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان ۲۱/۷±۵/۴۳ سال بود. در ابتدای مطالعه دو گروه از لحاظ میانگین متغیرهای وابسته تحت بررسی همگن بوده اند. آموزش گروهی شناختی- رفتاری در کاهش افسردگی(۰۴۹/۰ =P) و بالا بردن ادراک بیماری ( ۰۰۵/۰= P) موثر بود. تفاوت معناداری در مورد متغیرهای HbA۱C ، خودکارآمدی و کیفیت زندگی پیدا نشد. استنتاج: مداخله گروهی شناختی- رفتاری با پروتکل به کار گرفته شده در این مطالعه برای کاهش افسردگی و بالا بردن ادراک بیماری در جمعیت مبتلا به دیابت اثربخش بود و می توان از این روش در کنار درمان های دارویی برای بیماران مبتلا به دیابت نوع II بهره برد.

cognitive-behavioral group therapy, diabetes type II, self-efficacy, depression, illness perception, quality of life, درمان شناختی- رفتاری گروهی, دیابت نوع II, افسردگی, خودکارآمدی, ادراک بیماری, کیفیت زندگی