علی فیض اللهی - استادیار جامعه شناسی، عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه ایلام

مزاحمت کلامی نوعی از مزاحمت خیابانی و اعمال خشونت علیه زنان است که زنان در جوامع مختلف از جمله ایران به انحای مختلف آن را تجربه میکنند و امنیت روانی، ذهنی و عینی آنان را به مخاطره میاندازد. پیامدهای نامطلوب آن بر فعالیت اجتماعی زنان و القای محیطی اشباع شده از ناامنی برای آنان مطالعه تجربه زنان در این مورد را ضروری میکند. از این رو، هدف این پژوهش واکاوی دلایل و زمینههای بروز مزاحمت کلامی، راهبردهای مقابلهای و نیز پیامدهای این نوع آزاردیدگی برای دانشجویان دختر در فضاهای عمومی است. در این تحقیق، با استفاده از روش نظریهپردازی زمینهای، افراد مورد مطالعه از طریق روش نمونهگیری هدفمند از بین دانشجویان دختر دانشگاه ایلام، دارای تجربه حضور در مکان های عمومی و دارای تجربه آزاردیدگی انتخاب شدهاند و گردآوری دادهها با بهرهگیری از فن مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده است. دادههای به دست آمده با استفاده از امکانات نرم افزار تحلیل دادههای کیفی Maxqda نسخه ۲۰۱۸ تحلیل شدهاند. در مرحله کدگذاری باز، تعداد ۲۹۸ گزاره معنادار و ۹۷ مفهوم اولیه به دست آمد. در مرحله کدگذاری محوری نیز با تلفیق مفاهیم، ۴۵ زیر مقوله و ۲۰ مقوله محوری مشخص شد و با فهم دلالت های نهفته در مفاهیم و مقولهها، به کشف مقوله هسته مبادرت شد. نتایج تحقیق حاکی از «درماندگی آموخته شده» و عادت شدن نقش «قربانی منفعل» برای دختران است که به تقویت بسترها و شرایط مشحون از مولفههای فرهنگ مردسالارانه کمک میکند. ماحصل کلی تحقیق را باید ذیل مقوله هسته تحقیق یعنی «مرسوم شدن سکوت زناندر برابر آزارگری»مورد تحلیل قرار داد که اشکالی از خرده فرهنگ انحرافی را پرورش میدهد.

آزار کلامی, ایلام, متلک, مرسوم شدن سکوت زنان, مزاحمت خیابانی