مائده حمزه - MSc Student in Anatomy, Student Research Committee, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فرشته طالب پور امیری - Assistant Professor, Department of Anatomy, Molecular and Cell Biology Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
عباسعلی کریم پور ملک شاه - Assistant Professor, Department of Anatomy, Molecular and Cell Biology Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
سعید یعقوبی بکلر - MSc Student in Toxicology, Student Research Committee, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
جلال حسینی مهر - Professor, Department of Radiopharmacy, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: سیکلو فسفامید دارویی است که به عنوان ضد سرطان و سرکوب گر سیستم ایمنی استفاده می شود مصرف این دارو همراه با سمیت قلبی و خونی است. آتورواستاتین دارویی است که علاوه بر کاهش کلسترول خون، در دوز پایین خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی نشان می دهد. هدف از این مطالعه بررسی اثر محافظتی آتورواستاتین بر سمیت قلبی و خونی ناشی از سیکلو فسفامید در موش می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی ۳۲ رت ماده به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. ۱: گروه کنترل که نرمال سالین دریافت کردند. ۲: گروه سیکلو فسفامید ، به صورت داخل صفاقی و تک دوز (mg/kg ۱۵۰ ) دریافت کردند. ۳: گروه آتورواستاتین به صورت گاواژ (mg/kg ۱۰ ) برای مدت ۱۰ روز دریافت کردند. ۴: گروه آتورواستاتین + سیکلو فسفامید، آتورواستاتین ۵ روز قبل و ۵ روز بعد از تجویزسیکلو فسفامید دریافت کردند. حیوانات سه روز بعد از دریافت آخرین دارو کشته شدند. یافته ها: تجویز سیکلو فسفامید موجب آسیب عضله قلب با افزایش فعالیت آنزیم های مارکر قلبی، CK-MB و LDH همراه بود. ارزیابی هیستو پاتولوژیکی بافت قلبی در گروه سیکلو فسفامید ادم بینابینی، نکروز، خونریزی، احتقان و واکوئول اطراف هسته را نشان داد. تعداد گلبول های قرمز و سفید، هموگلوبین و هماتوکریت و پلاکت به طور معنی داری در گروهی که سیکلو فسفامید دریافت کردند کاهش یافت. آتورواستاتین توانست تا حد زیادی میزان فعالیت آنزیم ها و آسیب ساختار بافتی عضله قلب را کاهش دهد و تعداد سلول های خونی را حفظ کرد. استنتاج: آتورواستاتین اثر محافظتی روی سمیت قلبی و خونی ناشی از تجویز سیکلو فسفامید در موش داشته است.

cyclophosphamide, cardiotoxicity, hematoxicity, atorvastatin, antioxidant, سیکلو فسفامید, کاردیوتوکسیسیتی, سمیت خونی, آتورواستاتین, آنتی اکسیدانت