عبدالرضا لطفی - استادیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
رضا دهقانیان - دکتری، حقوق عمومی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
جواد هرمزی - دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی حکم حکومتی ولی فقیه با اختیارات ویژه روسای جمهور آمریکا و فرانسه در شرایط نامتعارف است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که اختیارات روسای جمهور آمریکا و فرانسه در شرایط نامتعارف و بروز بحران، قائم به شخص بوده و بسیار فراتر و گسترده تر از حکم حکومتی ولی فقیه است. مضافا اینکه، عالی ترین مقام در اغلب نظام های سیاسی دنیا، از اختیارات و اقتداری فراتر از چارچوب قانون اساسی و قوانین مدون برای مدیریت جامعه در شرایط غیرمتعارف و بحرانی برخوردار است، لیکن در مقام مقایسه می توان ادعا کرد، که حکم حکومتی ولی فقیه در چارچوب قانونی و با ضوابط شرعی دقیق، مانند رعایت مصلحت، عدالت و با مشاورت مجمع تشخیص مصلحت نظام- به عنوان مجمع مشورتی- اعمال می گردد. فرایند بازنگری در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا و جمهوری فرانسه، نشان دهنده عدم توجه به مشارکت سیاسی مردم در عرصه قدرت در آن کشورها دارد؛ زیرا، نقش آرای عمومی در تصمیمات کلان کشوری و قانون اساسی به عنوان سند میثاق ملی، نادیده گرفته می شود.

حکم حکومتی, ولی فقیه, رئیس جمهور, آمریکا, فرانسه