زهرا مقصودی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
ادریس بذرافشان - استاد، مرکز تحقیقات ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
فردوس کرد مصطفی پور - دانشیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
پریسا توسلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
داوود بلارک - مربی، گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران

سابقه و هدف:در حال حاضر، تولیدشیرابه و مدیریت آن به عنوان بزرگ ترین مشکل زیست محیطیمرتبطبا بهره برداری از محل دفن پسماندشناخته می‎شود. این مطالعه، با هدف ارزیابی کارایی فرآیندهای ترکیبی انعقاد شیمیایی و ازن زنی-اکسیداسیون پیشرفته،به ‎وسیله آکسون فعال شده با پرتو فرابنفش در تصفیه شیرابه تولیدشده از محل دفن پسماندشهر زاهدان طراحی و اجرا شد. موادو روش ها: این مطالعه تجربی–آزمایشگاهی، شامل مراحل انعقاد شیمیایی با استفاده از منعقدکننده پلی آلومینیوم کلراید، ازن زنی و اکسیداسیون شیمیایی به‎ وسیله پتاسیم پروکسی مونو سولفات (آکسون) بود. بدین منظور، اثر متغیرهای مهم بهره برداری شامل:pH (۸-۳) و غلظت منعقد کننده پلی آلومینیوم کلراید (mg/l۲۵۰-۵۰)`درفرآیندانعقادشیمیایی، مدت زمان فرآیندازن زنی (۲۰-۵دقیقه) وpH  محلول (۱۰-۲)،غلظت واکنش گرآکسون (mg/l۷۵۰-۱۵۰)،زمان تماس با آکسون (۳۶۰-۶۰ دقیقه)،درجه حرارت (۴۵-۲۰ درجه سانتی گراد)و توان لامپ فرابنفش (۸، ۱۵ و W ۳۰) درفرآینداکسیداسیون با آکسون، برای تصفیه شیرابه پسماند بررسی شد. یافته ها: بازده کلی فرآینددرحذف شاخص های کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی، کل فسفر، کل ازت، اکسیژن موردنیاز بیوشیمیایی و اکسیژن موردنیاز شیمیایی با مقادیر بهینه منعقدکننده پلی آلومینیوم کلراید (mg/l۲۵۰، pH معادل ۶ در مرحله انعقاد شیمیایی، مدت زمان ازن زنی برابر ۲۰ دقیقه و زمان واکنش معادل ۱۸۰ دقیقه طی فرآیند اکسیداسیون با واکنش گرآکسون، غلظت آکسون برابرmg/l ۷۵۰، pH برابر ۵، درجه حرارت ۲۵ درجه سانتی گراد و توان لامپ پرتو فرابنفش معادل W۸، به‎ترتیب برابر ۹۹، ۹۹، ۹۷، ۱۰۰، ۱/۹۱ و ۶۲/۸۵ درصد به دست آمد. همچنین، نسبتBOD۵/CODاز ۴۲/۰ در ابتدای فرآیند به ۷۲/۰ درصد پس از تکمیل فرآیندهای تصفیه افزایش یافت. استنتاج: نتایجبه‎دست‎آمده از این تحقیق نشان دادندکه کاربرد فرآیندهای ترکیبی انعقاد شیمیایی، ازن زنی و اکسیداسیون پیشرفته به‎وسیله آکسون فعال شده باپرتو فرابنفش،در حذف آلاینده‎های مهم موجود در شیرابه محل دفن پسماند از کارایی بالایی برخوردار است.

advanced oxidation, chemical coagulation, leachate, oxone, ozonation, ازن زنی, آکسون, اکسیداسیون پیشرفته, انعقاد شیمیایی, شیرابه