روی کارآمدن دولت سید ضیاء طباطبایی نزد مورخان و سیاستمداران به عنوان عملیات کودتا مشهور شده است در حالیکه به نظر می رسد عملیاتی سیاسی و طبیعی برای حفظ حکومت قاجار و عبور از وابستگی نظامی به انگلیس و تنش زدایی از دولت جدید بلشویکی در روسیه بوده است. در واقع تنش سیاسی انگلیس و شوروی که تضعیف آن دو قدرت بزرگ را در ایران به دنبال داشت، خواسته یا ناخواسته منجر به رویکرد ملی گرایانه رجال سیاسی ایران گردید. بنابراین علت برآمدن دولت سید ضیاء، ایجاد دوره گذار از دولت های مشروطه وابسته به دولت های مشروطه مستقل بود.