غزل کریمی سنگدهی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
مینا قربانی اشتیوانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

استعاره، صنعتی بیانی در بلاغت است که از گذشته تا کنون، همواره در تعریف آن، بحث ها و اخلاف نظرهای زیادیوجود داشته است. یکی از بارزترین این بحث ها، نقش تشبیه و مجاز در ماهیت استعاره است. تعدادی از بلاغیون تمرکزخود را بر نقش تشبیه در ساخت استعاره گذاشته اند و تعدادی نیز بر مجاز بودن استعاره تاکید دارند و در این میان برخیبه هردو مفهوم شباهت و مجاز توجه داشتهاند. در این جستار، با روش توصیفی تحلیلی، سعی شده تا با ارائهی تعاریف –برخی از بلاغیون از صنعت استعاره، به این نتیجه برسد که آیا استعاره لزوما هم مفهوم تشبیه را در خود دارد و هم مفهوممجاز را؟ و رابطه ی استعاره با هر یک از این دو، از منظر نسبت های چهارگانه ی علم منطق، چگونه است؟ به همین منظور،ابتدا توضیح کوتاهی از نسبت های چهارگانه ارائه می شود و سپس به تعاریف استعاره و جمع بندی آنها خواهیم پرداخت.

استعاره، تشبیه، مجاز، نسب اربعه، منطق