حسین ایوزی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ایران
بهنام باریک بین - دانشیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ایران
طاهر شهریاری - مربی، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ایران

سابقه و هدف: رنگ ها یکی از اصلی ترین آلاینده های محیط زیست هستند و در پساب نساجی برای محیط زیست و سلامت انسان مضر محسوب می شوند. هدف از این تحقیق، بررسی جذب رنگ Reactive Blue ۱۹ توسط پودر خشک شده، پودر اصلاح شده و کربن اصلاح شده گیاه آبزی آزولا فیلیکولوییدس از محلول های آبی به عنوان جاذب ارزان قیمت است. مواد و روش ها: این بررسی یک نوع مطالعه تجربی- آزمایشگاهی است. تاثیرات پارامترهای مختلف )غلظت اولیه رنگ، تماس،pH ، مقدار جاذب( در راندمان حذف این رنگ مورد بررسی قرار گرفت. سپس معادلات ایزوترم، سینتیک و ترمودینامیک جذب تعیین شد. اندازه گیری مقدار غلظت رنگ با استفاده از اسپکتروفتومتر در طول موج nm ۵۹۴ تعیین شد. برای تعیین مشخصات جاذب از آزمایشات SEM، FTIR و BET استفاده شد تجزیه و تحلیل آماری داده ها توسط نرم افزار Excel انجام گرفت. یافته ها: بیش ترین ظرفیت جذب با مقدار mg/g ۸۳/۴ برای پودر اصلاح شده، mg/g ۵۵/۴ برای پودر خشک شده و mg/g ۱۵/۴ برای کربن اصلاح شده گیاه آبزی آزولا فیلیکولوییدس در pH بهینه (pH=۲)، زمان تعادل ۶۰ دقیقه، مقدار جاذب ۱۰ گرم در لیتر، مقدار رنگ ۵ میلی گرم در لیتر به دست آمد. نتایج نشان داد که راندمان جذب با کاهش pH، افزایش یافت. راندمان جذب آزولا فیلیکولوییدس با افزایش مقدار جاذب و زمان تماس و کاهش غلظت اولیه رنگ افزایش یافت. نتایج حاصل از مطالعه ایزوترم ها و سینتیک های جذب نشان داد که فرآیند جذب از ایزوترم لانگمیرو مدل سینتیک شبه درجه دوم تبعیت می کند. بیش ترین میزان جذب رنگ، توسط پودر اصلاح شده گیاه آبزی آزولا فلیکولوئیدس مشاهده گردید. استنتاج: با توجه به نتایج به دست آمده، فرایند جذب توسط گیاه آبزی آزولا یک روش کارآمد و مقرون به صرفه برای حذف رنگ از فاضلاب صنعت نساجی می باشد.

Azolla filiculoides, Reactive Blue ۱۹, adsorption isotherms, adsorption kinetics, thermodynamics, رنگReactive Blue ۱۹, گیاه آبزی آزولا فیلیکولوییدس, ایزوترم جذب, سنتیک جذب, ترمودینامیک