محمد یوسف مقدم - MSc Student in Medical Entomology, Student Research Committee, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran, ۲ Darmian Health Network, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
روح الله دهقانی - Professor, Department of Environment Health, Social Determinants of Health Research Center, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran
احمد علی عنایتی - Professor, Department of Medical Entomology and Vector Control, Health Sciences Research Center, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
محمود فاضلی دینان - Assistant Professor, Department of Medical Entomology and Vector Control, Health Sciences Research Center, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
بابک وزیریان زاده - Associate Professor, Department of Environmental Health, School of Health, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
جمشید یزدانی چراتی - Associate Professor, Department of Biostatistics, Health Sciences Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فرزاد متولی حقی - Assistant Professor, Department of Medical Entomology and Vector Control, Health Sciences Research Center, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: عقرب ها به دلیل داشتن نیش زهرآگین و ویژگی های مورفولوژیکی خاص، همواره مورد توجه انسان بوده اند. ترس و اضطراب ناشی از این جانوران و عقرب زدگی از مهم ترین مسائل بهداشتی و پزشکی کشورها به خصوص ایران محسوب می شود. لذا این مطالعه به منظور شناسایی فون عقرب های شهرستان درمیان استان خراسان جنوبی در سال ۱۳۹۴ انجام گردید. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی، ۲۱ منطقه از شهرستان درمیان شامل مناطق دشت، کوهستان، مسکونی، غیرمسکونی، شهری و روستایی به مدت ۱۲ ماه در سال ۱۳۹۴ به صورت ماهیانه مورد نمونه برداری قرار گرفت. جمع آوری عقرب ها به روش جستجوی فعال به مدت ۲ ساعت در روز، ۲ ساعت در شب و روش تله گذاری انجام گرفت و با استفاده از کلید شناسایی دهقانی و فرزان پی و به کمک خصوصیات مورفومتری مورد شناسایی قرار گرفتند. یافته ها: در این مطالعه از تعداد ۶۸۵ نمونه جمع آوری شده، تعداد ۵ گونه عقرب شامل مزوبوتوس اپئوس، آندرکتونوس کراسیکودا، ارتوکیروس اسکروبیکولزوس، کمبسوبوتوس ماتهیزنی و مزوبوتوس کوکازیکوس از خانواده بوتیده مورد شناسایی قرار گرفتند که گونه مزوبوتوس اپئوس با تعداد ۳۷۳ مورد (۵/۵۴ درصد) بیش ترین فراوانی و گونه آندرکتونوس کراسیکودا با تعداد ۲۲ مورد (۲/۳ درصد) کم ترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. استنتاج: باتوجه به مشاهده گونه آندرکتونوس کراسیکودا (عقرب سیاه) در شهرستان درمیان، که یکی از گونه های خطرناک ایران می باشد، پیشنهاد می گردد ضمن تشدید برنامه مراقبت از عقرب زدگی در سطح شهرستان، توصیه به تجویز سرم ضد عقرب توسط پزشکان در کلیه موارد عقرب زده با در نظر گرفتن رنگ عقرب و نوع منطقه محل سکونت فرد مصدوم مورد تاکید قرار گیرد.

scorpion, funa, Darmian, Southern Khorasan, Buthidae, عقرب, گونه, بوتیده, درمیان, خراسان جنوبی