حمیده کده - Assistant Professor, Oral and Dental Disease Research Center, Department of Oral and Maxillofacial Pathology, School of Dentistry, Zahedan University of Medical Science, Zahedan, Iran
شیرین سراوانی - Assistant Professor, Oral and Dental Disease Research Center, Department of Oral and Maxillofacial Pathology, School of Dentistry, Zahedan University of Medical Science, Zahedan, Iran

سابقه و هدف: ماست سلها بعنوان سلول هایی پیچیده و چند عملکردی نقش مهمی در پیشرفت تومورها دارند. از طرفی به علت این که کارسینوم سلول سنگفرشی دهان دارای پتانسیل بدخیمی بیشتری نسبت به کارسینوم سلول سنگفرشی پوست می باشد، هدف از این مطالعه مقایسه تعداد ماست سل ها در کارسینوم سلول سنگفرشی دهان و پوست ناحیه سر و گردن و بررسی ارتباط آن ها با درجه تمایز تومورها بود. مواد و روش ها: در این مطالعه گذشته نگر ۳۰ نمونه کارسینوم سلول سنگفرشی دهان و ۳۰ نمونه کارسینوم سلول سنگفرشی ناحیه پوست مورد بررسی قرار گرفتند. رنگ آمیزی تولوئیدن بلو ۱درصد جهت شناسایی تعداد ماست سلها استفاده شد. جهت آنالیز داده ها از نرم افزار آماری SPSS و تست های آماری Independent t- test, Kruskal Wallis و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: متوسط تعداد ماست سلها در کارسینوم سلول سنگفرشی دهان و پوست به ترتیب ۶۸/۲۹±۴۶ و ۸۵/۴۰±۶۶/۶۳ بود و این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار بود(۰۱۲/۰p= )، در کارسینوم سلول سنگفرشی دهان متوسط تعداد ماست سل ها در تومورهای گرید I بیش تر از سایر گریدها و در کارسینوم پوست در تومورهای گرید III نسبت به سایر گریدها بیشتر بود ولی اختلاف معنی داری نداشتند (۰۵/۰p>). استنتاج: طبق نتایج مطالعه حاضر متوسط تعداد ماست سل ها در کارسینوم سلول سنگفرشی دهان کم تر از کارسینوم سلول سنگفرشی پوست بود، بنظر می رسد احتمالا فاکتورهای دیگری از جمله آزاد شدن سیتوکین ها و کموکین ها از سلول های تومورال و سایر سلول های التهابی به جز ماست سلها در پیشرفت کارسینوم سلول سنگفرشی دهان موثر می باشند.

squamous cell carcinoma, mast cell, oral cavity, skin, کارسینوم سلول سنگفرشی, ماست سل, حفره دهان, پوست