الهام سرکی - Msc in Biochemistry, Faculty of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
خدیجه وظیفه شناس درمیان - Msc in Biochemistry, Faculty of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
سمیرا ایزی - Msc in Anatomical Sciences, Faculty of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
جواد بیات - MSc in Exercise Physiology, Faculty of Education and Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
فرهاد شهامت - MSc in Exercise Physiology, Faculty of Education and Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
زهرا قیروانی - Instructor, Department of Physiology, Faculty of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
مهران حسینی - BSc in Public Health, Research Centre of Experimental Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

سابقه و هدف: شواهد متعدد علمی نشان می دهند که اختلال در عملکرد تولید مثلی در جنس نر یکی از عوارض شایع دیابت می باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات مصرف آغوز بر پارامترهای اسپرمی، غلظت تستوسترون و تغییرات بافتی بیضه در موش های دیابتی طراحی و اجرا گردید. مواد و روش ها: در این پژوهش تجربی، ۳۰ سر موش دیابتیک نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به ۳ گروه مساوی (مدل دیابتی، تجربی ۱ و تجربی ۲) تقسیم شدند و یک گروه ده تایی موش سالم همسن نیز به عنوان گروه کنترل سالم در نظر گرفته شد. گروه های تجربی ۱ و ۲ به ترتیب با دوزهای ۱۰۰ و mg/kg۲۰۰ پودر لیوفلیزه آغوز (حل شده در نرمال سالین) به صورت خوراکی و به مدت ۸ هفته متوالی تیمار شدند. پارامترهای قندخون، هورمون های جنسی، تعداد و درصد تحرک اسپرم، مالون دی آلدئید و تغییرات بافت شناسی بافت بیضه مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت مقایسه بین گروهی یافته ها از آزمون های آماری ANOVA، Kruskal-Wallis و Mann-Whitney به کمک نرم افزار آماری SPSS ویرایش ۱۸ استفاده گردید. یافته ها: آغوز در هر دو غلظت توانست به طور معنی داری افزایش قند خون (۰۱/۰>p) و مالون دی آلدئید (۰۵/۰>p) بیضه را در مقایسه با گروه مدل دیابتی مهار نماید؛ از کاهش تستوسترون، تعداد و تحرک اسپرم ها، مساحت لوله های اسپرم ساز، تعداد اسپرماتوگونی ها و ضخامت اپیتلیوم زایشی نیز جلوگیری نماید. استنتاج: یافته های این پژوهش به وضوح نشان می دهند که مصرف مکمل آغوز می تواند پیشرفت عوارض سیستم تولید مثلی موش های صحرایی دیابتی را مهار نماید.

diabetes, colostrum, testes, sperm, testosterone, malonaldehyde, rats, دیابت, آغوز, بیضه, اسپرم, تستوسترون, مالون دی آلدئید, موش صحرایی