حبیب ا... طاهری - دانشیار گروه الهیات، دانشکده فقه و فلسفه، پردیس قم، دانشگاه تهران

انسان بر اساس اصل آزادی اراده، مسئول کارهایی است که انجام می دهد و بر اساس آن مجازات می شود؛ از این رو، در اسلام برای کارهای خلاف شرع، مجازات تعیین شده و برای هر جرمی حدی مشخص شده است. بنابراین اگر کسی با اراده و اختیار خود مرتکب جرمی شود، مثل اینکه مرتکب زنا، شرب خمر، سرقت، سقط جنین و یا... شود، برای هر یک از این جرم ها حدی مشخص شده که بر جرم اجرا می گردد، اما در این میان گاه عواملی وجود دارد که از انسان سلب مسئولیت نموده و خد را از او برمی دارد، مانند اکراه؛ که اگر شخص با اکراه مرتکب یکی از این جرایم شود، حد از او برطرف می گردد؛ زیرا اکراه مسئولیت را بر طرف می کند. در این مقاله سعی بر این است که اکراه و نقش آن در رفع مسئولیت و انتقای مجازات مورد بررسی قرار گیرد.

اراده, آزادی, اکراه و رفع مسئولیت., انسان, مسئولیت