فرین ملکی فرد - PhD Student in Immunology, School of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran
نوروز دلیرژ - Associate Professor, Department of Microbiology, School of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran
رحیم حب نقی - Associate Professor, Department of Pathobiology, School of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran
حسن ملکی نژاد - Professor, Department of Pharmacology, School of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran

سابقه و هدف: ترتینوئین از جمله فعال ترین متابولیت های رتینوئیک اسید در بدن است که دارای انواع فعالیت های بیولوژیکی از جمله اثر آنتی اکسیدانی و تعدیل گر ایمنی در موارد التهابی و خودایمنی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ترتینوئین بر سطح انسولین پلاسما و میزان نیتریک اکساید در موش های C۵۷BL/۶ دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، ۱۵ سر موش نر C۵۷BL/۶، به ۳ گروه ۵ تایی تقسیم بندی شدند: ۱) گروه نرمال، ۲)گروه کنترل دیابتی (تزریق استرپتوزوتوسین روزانه mg/kg/day ۴۰ برای ۵ روز متوالی) و ۳) گروه درمانی (تزریق ترتینوئین روزانه mg/kg/day i.p.۲۰ برای ۲۱ روز پس از القائ دیابت). سپس میزان تولید نیتریک اکساید در محیط کشت سلول های طحالی و سطح انسولین پلاسما سنجیده شد. داده های آماری توسط آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و Tukey s test توسط نرم افزار آماری Microsoft Excel مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: ترتینوئین مانع از کاهش سطح انسولین پلاسما ایجاد شده توسط STZ شد که نشان از اثر پیشگیرانه تریتینوئین در تخریب سلول های B بود. هم چنین تولید نیتریک اکساید به طور قابل ملاحظه ای در گروه درمانی کاهش یافت (۰۵/۰< p). استنتاج: این یافته ها نشان می دهد که ترتینوئین ممکن است اثر درمانی در برابر تخریب خودایمن سلول های بتا پانکراس در طی دیابت نوع ۱ ایجاد شده توسط STZ در موش داشته باشد.

diabetes mellitus, type ۱, tretinoin, nitric oxide, دیابت نوع ۱, ترتینوئین, نیتریک اکساید