هادی رحیم زاده برزکی - MSc in Environmental Health Engineering, Environmental Health Research Center, Faculty of Health, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
علیرضا رحمانی - Professor, Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health, Hamedan University of Medical Sciences, Hamedan, Iran
یوسف دادبان شهامت - Assistant Professor, Environmental Health Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
سمیه بیرامی - MSc in Analytical Chemistry, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran

سابقه و هدف: ۲و۴ دی نیتروفنل به طور گسترده برای تولید رنگ، چسب و مواد نگهدارنده چوب، حلال ها، مواد قابل انفجارو آفت کش ها استفاده می شود. به دلیل سمیت زیاد و عدم تجزیه پذیری زیستی آن باید نسبت به حذف آن و عدم ورود به منابع آبی اقدام کرد. هدف این تحقیق استفاده از نانوحفره کربنی CMK-۳ به عنوان جاذب در حذف ۲و ۴ دی نیتروفنل از محلول های آبی است. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه تجربی است. ابتدا نانوحفره سیلیسی SBA-۱۵ سنتز شد وجهت سنتز نانو حفره کربنی CMK-۳ مورد استفاده قرار گرفت و از آن برای مطالعات جذب ۲و ۴ دی نیتروفنل از محلول های آبی در یک رآکتور ناپیوسته استفاده گردید. برای تعیین مشخصات ساختاری ترکیبات سنتز شده از روش های BET،XRD  و TEM استفاده شد. تاثیر پارامترهای pH (۳-۱۱) ، زمان تماس (۲۰-۱۸۰ دقیقه)، غلظت اولیه۲و۴ دی نیتروفنل (۱۰ تا ۵۰۰ میلی گرم در لیتر) و دوز جاذب (۲/۰ تا ۲/۱گرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد با کاهش pH و غلظت اولیه ۲و۴ دی نیتروفنل و افزایش زمان تماس و دوز جاذب، کارایی حذف افزایش پیدا می کند. pH بهینه در فرایند جذب، ۵ تعیین گردید و زمان تعادل در این مطالعه ۱۰۰ دقیقه محاسبه شد. دوز بهینه جاذب ۴/۰ گرم در لیتر محاسبه گردید و در شرایط بهینه ظرفیت جذب ۲و۴ دی نیتروفنل توسط CMK-۳، ۱۹۴ میلی گرم بر گرم محاسبه شد. استنتاج: به طور کلی نانو حفره کربنی CMK-۳ از ظرفیت جذب بالایی در حذف ۲و۴ دی نیتروفنل از محلول های آبی برخوردار است. در صورت تولید این ماده در سطح تجاری، تولید می توان از آن در تصفیه کامل پساب های آلوده به نیتروفنل استفاده کرد.

۲, ۴ dinitrophenol, adsorption, aqueous solutions, carbon mesoporous CMK-۳, نانوحفره کربنی CMK-۳, ۲و۴ دی نیتروفنل, جذب, محلول های آبی