اکرم رضائیان - Instructor, Department of Pediatric Nursing, School of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
الهه غایبی - MSs Student in Nursing, School of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
علی جعفری - Assistant Professor, Department of Pediatric Gastroenterology, School of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
مهران بیرقی طوسی - Assistant Professor, Department of Pediatric Neurology, School of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
فرح اشرف زاده - Professor, Department of Pediatric Neurology, School of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
سیف الله حیدرآبادی - Assistant Professor, Department of Pediatric, School of Medicine, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran

سابقه و هدف: در کودکان نوپای مبتلا به سلیاک، هیپوتونی و تاخیر حرکت عمومی مشهود است. هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیر برنامه تحریک تکامل بر سن تکامل حرکت عمومی کودکان ۱ تا ۳ ساله مبتلا به سلیاک بوده است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت کار آزمایی بالینی دو گروهه تصادفی طی سال های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴ در بیمارستان دکتر شیخ و قائم(عج) مشهد انجام شد. ۵۰ کودک ۱ تا ۳ ساله مبتلا به سلیاک به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. برنامه تحریک تکامل برای کودکان در گروه مداخله به مدت ۲ ماه، هر هفته سه جلسه دو ساعته اجرا شد. سن تکامل حرکت عمومی توسط ابزار سنجش تکامل شیرخوارو نوپا بیلی ۳ ارزیابی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش ۵/۱۱ و آزمون های آماری تی مستقل، من ویتنی و تحلیل واریانس اندازه های تکراری تحلیل شد. یافته ها: میانگین سن نمونه ها ۴/۴±۶/۲۰ ماه بود. میانگین سن تکامل حرکت عمومی قبل از شروع مداخله در گروه مداخله ۴/۳±۰/۱۶ ماه و در گروه کنترل۱۴/۷±۴/۲ ماه بود که معنی دار نبود (۳۱۲/۰p=). ۲ ماه بعد از شروع برنامه تحریک تکامل، میانگین سن تکامل حرکت عمومی در گروه مداخله ۹/۳±۲/۲۰ ماه و در گروه کنترل۸/۳±۱/۱۷ ماه بود که معنی دار بود (۰۱۵/۰p=). استنتاج: جهت ارتقاء وضعیت تکامل کودکان در معرض خطر مانند کودکان مبتلا به سلیاک می توان از برنامه تحریک تکامل حاضر استفاده نمود. شماره ثبت کارآزمایی بالینی : ۱N۲۰۱۵۰۲۱۵۲۱۰۹۰IRCT

development, developmental stimulation, child, celiac disease, تکامل, تحریک تکامل, کودک, بیماری سلیاک