محمدباقر میران زاده - Professor, Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran
اشرف مظاهری تهرانی - Lecture, Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran
زهرا توکلی - MSc in Environmental Health Engineering, Faculty of Health, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran
حمیدرضا گیلاسی - Assistant Professor, Department of Biostatistics and Public Health, Faculty of Health, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran

سابقه و هدف: در فرایند لجن فعال مقدار زیادی لجن تولید می شود که مدیریت و دفع آن به دلایل زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و حقوقی به یکی از بزرگ ترین چالش ها تبدیل شده است. به همین دلیل انتخاب روش مناسب کاهش لجن می تواند در حل این مشکل بسیار موثر باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی کارایی سه فرآیند فنتون، ازن زنی و ترکیبی از فنتون و ازن زنی (فنتوازن زنی) بر کاهش لجن فعال مازاد است. مواد و روش ها: دراین مطالعه راندمان کاهش جامدات خشک و حجم لجن بر نمونه لجن فعال مازاد تصفیه خانه فاضلاب، توسط سه فرآیند فنتون، ازن زنی و فنتوازن زنی و تاثیر فاکتورهای pH، زمان واکنش و دوز ازن مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: با توجه به نتایج، حداکثر راندمان کاهش جامدات خشک و حجم لجن در فرآیند ازن زنی با غلظت gO۳gTSS-۱۱۴/۰ به ترتیب ۳۲/۷۹ و ۶۷/۸۷ درصد به دست آمد. هم چنین تاثیر زمان واکنش بر کاهش حجم لجن در هر سه فرآیند و افزایش دوز ازن از ۰۷/۰ تا gO۳gTSS-۱۱۴/۰ بر راندمان کاهش جامدات خشک و حجم لجن در فرآیند ازن زنی و فنتوازن زنی معنی دار گردید (۰۵/۰p <). استنتاج: کارایی فرآیند ازن زنی در کاهش لجن نسبت به دو فرآیند دیگر بالاتر  بوده و ترکیب دو فرآیند فنتون و ازن زنی منجر به کاهش بیشتر لجن نمی شود.

sludge, Fenton's reagent, ozone, hydroxyl radical, لجن فعال مازاد, فرآیند اکسیداسیون پیشرفته, فنتون, ازن زنی