امیرحسین هاشمیان - علوم پزشکی مازندران
علیرضا فشاری صفوی - علوم پزشکی مازندران
منصور رضایی - علوم پزشکی مازندران
مهرداد پاینده - علوم پزشکی مازندران
محمدرضا گلپایگانی - علوم پزشکی مازندران
شیرین فلاح پاکدل - علوم پزشکی مازندران

سابقه و هدف: تشخیص به موقع اضافه بار آهن در اعضای مختلفی چون قلب و کبد می تواند کیفیت زندگی بیماران تالاسمی وابسته به تزریق خون را تا حد زیادی بهبود بخشد. این مطالعه با هدف بررسی رابطه میان *۲MRI T (relaxation tim *۲T Magnetic resonance imaging) قلب، کبد و سطح فریتین و نیز سنجش عوامل موثر بر اضافه بار آهن با استفاده از روش معادلات برآوردگر تعمیم یافته انجام گردید. مواد و روش ها: در این مطالعه تعداد ۵۳ نفر از بیماران تالاسمی ماژور بیمارستان دکتر محمد کرمانشاهی در سال های ۹۲-۱۳۹۱ مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور بررسی رابطه میان *۲MRI T قلب، کبد و سطح فریتین علاوه بر مدل خطی، مدل های درجه دو، نمایی و لگاریتمی نیز به داده ها برازش داده شد. همچنین به منظور شناسایی عوامل موثر بر اضافه بار آهن از روش معادلات برآوردگر تعمیم یافته استفاده گردید. یافته ها: مدل نمایی، مدل مناسب تری برای بیان رابطه میان *۲MRI T قلب و سطح فریتین (۱۷۰/۰ = ۲R) و مدل درجه دو نیز مدل بهتری برای بیان رابطه میان *۲MRI T کبد و سطح فریتین (۲۷۷/۰ = ۲R) می باشد. برازش مدل روش معادلات برآوردگر تعمیم یافته نشان داد، سطح فریتین (۰۰۱/۰ > P)، وضعیت اسپلنکتومی (۰۰۱/۰ > P)، داروی دسفرال (۰۰۱/۰ > P) و همچنین داروی اوسورال (۰۰۱/۰ > P) رابطه معنی داری را با اضافه بار آهن بدن دارند. استنتاج: استفاده از مدل های معادلات برآوردگر تعمیم یافته در مطالعات طولی و مطالعاتی که ماهیت همبستگی میان متغیرهای پاسخ در آن وجود دارد، ضمن نیاز به حجم نمونه کمتر، قابلیت اعتماد بیشتری نیز به دنبال خواهد داشت.

Thalassemia, iron overload, magnetic resonance imaging, ferritin level, generalized estimating equations, تالاسمی, اضافه بار آهن, *۲MRI T, سطح فریتین, معادلات برآوردگر تعمیم یافته