سید ابوالحسن نقیبی - علوم پزشکی مازندران
داود شجاعی زاده - علوم پزشکی مازندران
علی منتظری - علوم پزشکی مازندران
جمشید یزدانی - علوم پزشکی مازندران

سابقه و هدف: مطالعات مختلف نقش عوامل خطرساز متعددی را برای سرطان پستان شناسایی کرده اند. این مطالعه با هدف بررسی انجام روش های غربالگری و ارتباط آن با برخی عوامل خطر بیماری سرطان پستان در زنان انجام گرفت. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بود که حجم نمونه آن را ۱۴۱۶ نفر از زنان بالای ۲۰ سال استان مازندران تشکیل می دادند. پرسش نامه با مراجعه حضوری پرسشگران به خانواده های شهری و روستایی تکمیل شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ و روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه عملکرد منظم و ماهانه خودآزمایی پستان، ۳/۱۴ درصد و عملکرد منظم و سالانه معاینه بالینی پستان ۷/۲۰ درصد به دست آمد. از جهت برخی عوامل خطر سرطان پستان، ۹/۱۲ درصد سن شروع قاعدگی کمتر از ۱۲ سال، ۹/۶ درصد یائسگی دیررس و بالاتر از ۵۵ سال، ۵/۹ درصد سابقه ابتلا به بیماری های خوش خیم پستان، ۹/۳ درصد سابقه هورمون درمانی، ۱/۶ درصد سابقه خانوادگی مثبت در اقوام درجه اول و ۱۰ درصد سابقه خانوادگی مثبت در اقوام درجه دوم داشتند. بین سابقه ابتلای فرد به بیماری های خوش خیم پستان با عملکرد معاینه بالینی و ماموگرافی رابطه معنی دار آماری مشاهده شد (۰۰۱/۰ < P). استنتاج: با وجود عوامل مهم خطر بیماری سرطان پستان در زنان مورد بررسی، عملکرد زنان گروه پرخطر در مورد روش های غربالگری سرطان پستان بسیار پایین و نامناسب بوده است.

Breast cancer, risk factors, screening, سرطان پستان, عوامل خطر, غربالگری