پریزاد رضائی بهبهانی - گروه مهندسی شیمی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
محمد یوسفی - گروه مهندسی شیمی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان
شهرام ارزانی - گروه مهندسی شیمی، واحد آبادان،دانشگاه آزاد اسلامی، آآبادان،ایران

مواد آلی فرار (VOCها) از مهم ترین و خطرناک ترین آلاینده های موجود در محیط های آبی می باشند که به دلیل سمیت بالا و مضرات فراوان بر سلامتی انسان و سایر موجودات باید به طور کامل از محیط های آبی حذف گردند. از بین روش های مطالعه شده بر روی حذف VOCها، فرآیندهای ازناسیون، Fe/H۲O۲ و UV/Fe/H۲O۲ از بازدهی حذف بالایی برخوردار هستند. در این پژوهش حذف فنول از محیط آبی توسط فرآیندهای ازناسیون، Fe/H۲O۲ و UV/Fe/H۲O۲ در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. برای انجام آزمایش ها و تاثیر بر هم کنش بین پارامترها و تعیین شرایط بهینه، طراحی آزمایش به روش RSM انجام شد. کلیه آزمایش ها در دمای محیط انجام شد. پارامترهای Fe۲O۳، H۲O۲ بر حسب میلی مولار و زمان واکنش (دقیقه) برای فرآیندهای Fe/H۲O۲ و UV/Fe/H۲O۲ و پارامترهای pH، جریان گاز ازن و زمان واکنش برای فرآیند ازناسیون به عنوان پارامترهای با اثرگذاری بالا بر درصد حذف شناخته شدند. در شرایط بهینه پارامترها با روش Fe/H۲O۲  حذف ۹۹ درصدی فنول از محلول های آبی و با روش فنتون UV/Fe/H۲O۲ حذف ۳/۹۹ و با فرآیند ازناسیون حذف ۵/۹۹ درصدی فنول حاصل گردید. مقایسه فرآیندهای Fe/H۲O۲  و UV/Fe/H۲O۲ و ازناسیون نشان داد که هر سه فرآیند قابلیت حذف ترکیبات آلی فرار از پساب با بازده بالا را دارا می باشند، اما فرآیند ازناسیون در مدت زمان کمتری نسبت به فرآیندهای دیگر قادر به حذف آلاینده ها از پساب خواهد بود. با استفاده از روش RSM معادله درجه دوم با ضریب همبستگی بسیار بالایی برازش شد. مقادیر R۲ و R۲(adj) مدل پیش بینی شده برای حذف فنول در فرآیند Fe/H۲O۲  به ترتیب %۹۲/۹۵ و %۲۵/۹۲ و در فرآیند UV/Fe/H۲O۲ به ترتیب %۰۰/۹۶ و %۴۱/۹۲ و در فرآیند ازناسیون به ترتیب %۷۸/۹۵ و %۹۹/۹۱ به دست آمد.

VOCs, فنول, UV/Fe/H۲O۲, ازناسیون, RSM