حیدر محلاتی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه قم

در سیره پیامبر اعظم(ص) درس ها وعبرت­های بی­شماری نهفته است. مسلمانان از زمان ظهور اسلام تا کنون همواره تلاش نموده­اند این درس­ها را مد نظر داشته و در زندگی فردی و اجتماعی خویش به کار بندند. در عصر آغازین ظهور اسلام، مسلمانان مکه ومدینه و به ویژه شاعران و سخن­سرایان این دوره که از نزدیک با اخلاق قرآنی ومنش خاتم رسل(ص) آشنا بوده و با چشمان خویش، رفتار انسانی پیامبر خدا را نظاره می­کردند، به تدوین وتبیین این سجایای بی­نظیر اخلاقی پرداخته و به عنوان زبان رسا و رسانه گویای جامعه اسلامی، گوشه­ای از اقیانوس بی­کران رحمت و عطوفت پیامبر اکرم را در سروده­ها و اشعار خویش منعکس کردند. هدف از این پژوهش، شناخت ابعاد گوناگون سیره پیامبر اعظم(ص) است که در میراث شعری صدر اسلام به یادگار مانده بود. نظریه مطرح در این پژوهش بر بهره­مندی چشمگیر شاعران صدر اسلام از مکارم اخلاقی پیامبر اکرم(ص) استوار است. روش به کار رفته در این تحقیق کتابخانه­ای است و بر اساس شناسایی مضامین اشعار متمرکز است. برخی نتایج این تحقیق نشان می­دهد که این شاعران بیشتر به بعد هدایتی و مدیریتی حضرت رسول توجه داشته و از نقش کلیدی ایشان در رهبری جامعه اسلامی سخن گفته­اند.

پیامبر اعظم(ص), صدر اسلام, اخلاق اسلامی, سیره اجتماعی, سیره فردی, شعر عربی