محسن سیفی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
ربابه حسینی رباط - کارشناس ارشد در رشته زبان و ادبیات عربی

ممدوح عدوان(۲۰۰۴-۱۹۴۱م)، شاعر معاصر سوری است که در اشعار خود از سنت، بهره فراوان برده و کوشیده است تا به صورتی نمادین و از رهگذر شخصیت های سنتی به ابراز اندیشه ها و موضع­گیری های خود درباره مسائل امروز دنیای عرب بپردازد. وی که به عنوان شاعری متعهد نسبت به وطن و مردم، شناخته می شود، دغدغه اصلی شعر خویش را  بیان مشکلات و بدست دادن راه حلی برای آن می­داند؛ از این روی، در بیان این مسائل و راه­های برون رفت از آن، به فراخوانی شخصیت های سنتی روی آورده است و از آنجا که بیشتر مخاطبان شعرش، عامه مردمند، مقبول ترین چهره ها در منظر وی برای به دوش کشیدن این مسوولیت، پیامبرانند که به عنوان الگوهای شناخته شده و مورد اعتماد در شرایط سخت، بهترین پناهگاهند. حضور سه پیامبر الهی:حضرات یوسف، نوح و موسی علیهم السلام و الهام گیری از آنان در شعر ممدوح عدوان، قابل تامل است. وی از رهگذر فراخوانی شخصیت این پیامبران، قیام و انقلاب را می ستاید و از سکوت در برابر ظلم، ابراز نارضایتی می­کند و برای خود رسالتی چون رسالت پیامبران، متصور است؛ تا مردم را به رهایی از طاغوت، رهنمون سازد. این مقاله بر آن است تا ضمن واکاوی فراخوانی این سه پیامبر در شعر ممدوح عدوان، به دلالت های این شخصیت ها و رویکرد شاعر در  فراخوانی آنها بپردازد.

فراخوانی, پیامبران الهی, ممدوح عدوان, شعر معاصر عربی