نقش دولتهای عضو آژانس بین‎المللی انرژی در سیاست‎گذاری ملی انرژی

بخش انرژی و ماهیت آن در کل اقتصاد به شکل سنتی سبب شده تا دولتها به شکلی گسترده با آن درگیر باشند به گونه‎ای که در آخرین دهه قرن بیستم تغییراتی بنیادی در این درگیری و شمولیت ایجاد شده است و هنوز این روند در حالت تکامل در زمینه‎های مهم سیاست‎گذاری تداوم دارد. بخصوص در کشورهای شرق اروپا، دولتها در جستجوی تعاریفی مجدد از نقش خود در اقتصاد انرژی هستند. تجربه‎ کشورهای عضو OECD (سازمان همکاری اقتصادی و توسعه) درسهــایی گـــرانبها در زمیـــنه‎هایی چـــون تغییر سیاستها، روشهای مداخله دولت، آزادسازی، خصوصی‎سازی در بخش انرژی در اختیار کشورهای دیگر می‎گذارد. در این کشورها، بخصوص آن دسته که عضو آژانس بین‎المللی انرژی هستند، صنایع انرژی در دهه گذشته از مداخله کامل دولت فاصله گرفته و به سمت اتکاء بیشتر به نیروی بازار رفته تا از این طریق به هدفهای سیاست انرژی دست یافته شود. طبیعت و میزان مداخله دولت و شکل نهادینه بخش انرژی از کشوری تا کشور دیگر متفاوت است. مداخله دولت در کشورهای عضو آژانس بین‎المللی انرژی شکلهایی مختلف دارد که از آن جمله می‎توان به مداخله به دلیل (1) تأثیرگذاری برکل اقتصاد (2) حساس بودن صنایع انرژی (3) سیاستهای کلی کشور در پیوند با سیاست خارجی (4) حمایت در تأمین انرژی (5) حفظ محیط زیست اشاره کرد. مداخله دولتها در مقوله انرژی می‎تواند به شکل منطقه‎ای، ملی یا ناحیه‎ای باشد.

Keywords:

سیاستگذاری , آزادسازی , خصوصی‎سازی , نیروی بازار