باقر قربانی زرین - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی - واحد تهران مرکزی

سلم بن عمرو خاسر، شاعر عصر نخست عباسی در بصره به دنیا آمد. وی شاگرد و راوی اشعار بشار بن برد بود. او را خاسر نامیدند، زیرا نسخه ای از قرآن را فروخت تا دیوان شعری بخرد. دلایل دیگری نیز برای این لقب وی گفته شده است. در دوران جوانی، سلم به بغداد رفت و به مدح خلفای عباسی، برمکیان به ویژه فضل برمکی، و دیگر امیران پرداخت. وی با ابوالعتاهیه، مروان بن ابی حفصه، والبه بن حباب و ابو الشمقمق معاشرت داشت. اشعار او بیشتر مدایح و مراثی است. سلم در ۱۸۶ ه.ق درگذشت. برخی، سلم را به جهت ارتباط با بشار از اصحاب زندقه برشمرده اند. سلم خاسر شعری را در ستایش هادی عباسی در بحر رجز سرود که هر بیت آن فقط یک «مستفعلن» (چهار هجا) داشت و این در عروض و ادبیات عربی تا پیش از وی سابقه نداشت و از نوآوری های سلم شمرده می شود.

زندقه, سلم خاسر, عروض, عصر عباسی, نوآوری در شعر