نوید مسببی - MSc in Microbiology, Faculty of Basic Sciences, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran
مریم صدرنیا - Assistant Professor, Department of Biology, Payame Noor University, Tehran, Iran
محمد رضا ذوالفقاری - Assistant Professor, Department of Microbiology, Faculty of Basic Sciences, Qom Branch, Islamic Azad University , Qom, Iran

سابقه و هدف: تشخیص مولکولی مقاومت در آنتی بیوتیک های موثر روی سویه های کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه طراحی روشی جهت تشخیص سریع موتاسیون های مرتبط به مقاومت در ژن عامل مقاومت به آنتی بیوتیک ریفابوتین مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: ۴۰ سویه کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس شامل ۱۲ سویه مقاوم به ریفابوتین و۲۸سویه حساس به این آنتی بیوتیک مورد استفاده قرار گرفتند که نمونه ها از بانک میکروبی مرکز تحقیقات سل و عفونی کودکان دانشگاه علوم پزشکی اراک اخذ شد. پرایمرهای اختصاصی با کمک نرم افزارهای BLAST، IDT و MEGA طراحی و تصحیح شدند. پرایمرهای طراحی شده جهت واکنش Allele Specific PCR از ´۳ قابلیت اتصال به نوکلئوتیدهای موتانت در کدون های ۵۱۶-۵۲۶-۵۳۱ ژن rpoB را داشته و قابلیت شناسایی حالت موتانت را داشتند، لذا عدم تشکیل باند در محصول PCR به معنی مقاوم بودن سویه به ریفابوتین بود. قطعه مورد نظر در تعدادی از نمونه ها تعیین ترادف شده و با نتایج به دست آمده مقایسه گردید. یافته ها: از ۱۲ سویه مقاوم به ریفابوتین مایکوباکتریوم توبرکلوزیس با کمک روش Allele Specific PCR مورد مطالعه،۱۰ سویه به عنوان سویه های موتانت در یکی از ۳کدون اصلی تشخیص داده شدند. سویه های حساس نیز فاقد موتاسیون در این کدون ها بودند. حساسیت روش معادل۸۰ درصد با ۹۵% CI:۰.۵۵-۰.۹۵ و ویژگی آن معادل ۱۰۰ درصد با ۹۵% CI:۰/۸۷-۱ محاسبه گردید. نتایج تعیین ترادف (سکوئنس) موید نتایج به دست آمده بود. استنتاج: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که Allele Specific PCR روشی ساده و سریع برای تشخیص سریع مقاومت به ریفابوتین در سویه های کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس بوده و جهت استفاده روتین پیشنهاد می شود.

Rifabutin, Mycobacterium tuberculosis, Allele Specific PCR, ریفابوتین- مایکوباکتریوم توبرکلوزیس- Allele Specific PCR