جمشید یزدانی چراتی - علوم پزشکی مازندران
مهران ضرغامی - علوم پزشکی مازندران
سمانه سعادت - علوم پزشکی مازندران

سابقه و هدف: اختلال دو قطبی نوع یک، اختلالی شدید است. سیر طبیعی و تظاهرات آن بسیار متغیر و اغلب با عود همراه می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر عود اختلال دو قطبی نوع یک با استفاده از مدل فرایند شمارشی Andersen- Gill انجام گرفت. مواد و روش ها: در یک مطالعه هم گروهی دو سو نگر، ۲۵۵ بیمار (۱۴۱ مرد و ۱۱۴ زن) مبتلا به اختلال دو قطبی نوع یک با سابقه بستری در مرکز روان پزشکی زارع ساری به مدت ۴ سال از گذشته و ۱ سال از آینده و در مجموع، طی دوره پنج ساله (از فروردین ۱۳۸۶ تا اسفند ۱۳۹۰) مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز از پرونده های پزشکی بیماران و تماس تلفنی با خانواده های آنان جمع آوری و در فرم هایی که حاوی متغیرهای دموگرافیکی، روان پزشکی و متغیرهای مربوط به عود بیماری بود، وارد گردید. جهت در نظر گرفتن کل موارد عود اختلال دو قطبی نوع یک و به منظور تعیین متغیرهای پیش بین عود، از مدل رگرسیونی فرایند شمارشی Andersen- Gill و بسته نرم افزار آماری STATA نسخه ۱۰ استفاده شد. یافته ها: در کل، ۶۹۳ مورد عود در طول دوره پیگیری رخ داد. عود در بیماران اختلال دو قطبی نوع یک شایع بود؛ به طوری که همه بیماران حداقل یک بار عود را تجربه نمودند. ۲۹ نفر (۴/۱۱ درصد) فقط یک بار،۹۰ نفر (۳/۳۵ درصد) دو بار، ۸۷ نفر (۱/۳۴ درصد) سه بار، ۲۵ نفر (۸/۹ درصد) چهار بار، ۲۱ نفر (۲/۸ درصد) پنج بار و ۳ نفر (۲/۱ درصد) شش بار دچار عود شدند. مدل رگرسیونی فرایند شمارشی Andersen- Gill نشان داد که تعداد برهه های قبلی، سابقه اختلالات روانی در بستگان درجه یک، مخاطره رخداد عود را افزایش (نسبت خطر بیشتر از ۱، ۰۵/۰ > P) و وجود روان پریشی در هر عود مخاطره رخداد عود را کاهش (نسبت خطر کمتر از ۱، ۰۵/۰ > P) می دهند. استنتاج: اختلال دو قطبی نوع یک، دارای عود زیادی می باشد. با برازش مدل رگرسیونی فرایند شمارشی Andersen- Gill برای پیش بینی متغیرهای تاثیرگذار بر رخداد عود اختلال دو قطبی نوع یک، مشخص گردید که تعداد برهه های قبلی، سابقه اختلالات روانی در بستگان درجه یک و وجود روان پریشی در هر عود متغیرهای پیش بین عود می باشند.

Survival analysis, Andersen-Gill counting process model, bipolar I disorder, recurrence, آنالیز بقا, مدل فرایند شمارشی Andersen- Gill, اختلال دو قطبی نوع یک, عود اختلال دو قطبی نوع یک