جعفر اکبری - علوم پزشکی مازندران
رضا عنایتی فرد - علوم پزشکی مازندران
مجید سعیدی - علوم پزشکی مازندران
کتایون مرتضی سمنانی - علوم پزشکی مازندران
رفعت علیزاده - علوم پزشکی مازندران

سابقه و هدف: قرص ها، متداول ترین شکل دارویی خوراکی می باشند. مطالعه سازگاری بین دارو و مواد جانبی، یکی از فرایند های مهم در فرمولاسیون شکل دارویی جامد پایدار است. ناسازگاری بین دارو و مواد جانبی، می تواند پایداری، فراهمی زیستی و کیفیت داروها را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تاثیر اجزای فرمولاسیون در گذشت زمان و نقش عوامل محیطی بر خصوصیات فیزیکی قرص های آتنولول بود. مواد و روش ها: قرص های آتنولول به روش پرس مستقیم و با استفاده از مواد جانبی مختلف تهیه گردید. آزمایش های اولیه بر روی فرمولاسیون ها انجام گرفت، سپس قرص ها در شرایط مختلف دمایی و رطوبتی به مدت سه و شش ماه قرار گرفتند. میزان داروی آزاد شده و زمان باز شدن قرص ها پس از این مدت، بررسی گردید. برای تعیین پایداری فیزیکی قرص ها و امکان تداخل بین دارو با اکسپیانت از DSC (Differential scanning calorimetry) و FTIR (Fourier transform infrared spectroscopy) استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی رهش دارو از فرمولاسیون های مختلف که به مدت سه و شش ماه درشرایط مختلف نگهداری شد، تفاوت معنی داری را نشان داد. زمان باز شدن قرص ها پس از این مدت، افزایش یافت. بررسی طیف های FTIR و DSC تمامی فرمولاسیون ها، واکنش شیمیایی خاصی را نشان نداد. استنتاج: نتایج نشان داد که قرار دادن قرص های آتنولول تهیه شده به مدت سه و شش ماه در شرایط مختلف، سبب تغییر در رهش دارو می شود. همچنین تغییری در پایداری فیزیکی قرص ها مشاهده نشد.

Tablet, atenolol, stability, compatibility, قرص, آتنولول, پایداری, سازگاری