سید هدایت شیخ قادری - دانشگاه خوارزمی
طوبی علیزاده - عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی
پرویز ضیائیان فیروزآبادی - عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی
رحمن شریفی - دانشگاه خوارزمی

پژوهش حاضر با هدف آنالیز زمانی و مکانی طوفان­های گردوغبار طی بازه­ی زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ در شهر کرمانشاه با بهره­گیری از مدل مسیریابی HYSPLIT و پروداکت MCD۱۹A۲ سنجنده­ی مودیس در سامانه­ی تحت وب گوگل ارث انجین انجام گرفت. جهت مسیریابی منشا ذرات گردوغبار از روش لاگرانژی مدل HYSPLIT در ۴۸ ساعت قبل از وقوع پدیده گردوغبار در کرمانشاه در سه سطح ارتفاعی ۲۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ متری مورد استفاده قرار گرفت. یافته­های حاصل از نقشه­های ردیابی مدل HYSPLIT حاکی از آن است که مسیر کلی برای انتقال گردوغبار به منطقه مورد مطالعه مسیر شمال­غرب- جنوب­شرق با منشا بیابان­های عراق و سوریه در سه ارتفاع ۲۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ متری در روز­های ۱۷ ژوئن ۲۰۱۶ و ۲۷ اکتبر ۲۰۱۸ و همچنین مسیر جنوب غرب به غرب با منشا کویت، شمال عربستان و بخشی از عراق در ۲ نوامبر ۲۰۱۷ می­باشد. نتایج نقشه­های حاصل از پروداکت MCD۱۹A۲ سنجنده­ی مودیس علی الخصوص نقشه­های تناوب ­رخداد، غلظت تجمعی، تغییرات مکانی و نقشه بیشترین میزان AOD نشان از همبستگی بالا با نقشه­های مسیریابی شده مستخرج از مدل HYSPLIT دارد. به­طورکلی بر اساس یافته­های حاصل از نقشه­های مستخرج از پروداکت MCD۱۹A۲ سنجنده مودیس طی بازه­ی زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ شهر کرمانشاه، مناطق مرکزی و شرقی همواره بیشتر از دیگر مناطق شهر درگیر طوفان گردوغبار گردیده و در این راستا مناطق فوق به صورت متوسط، نسبت به دیگر مناطق شهر بیشتر با آلودگی ناشی از گردوغبار مواجه بوده­اند. در این راستا نتایج نهایی نشان­دهنده­ی همبستگی بالا بین داده­های PM۱۰  واقعی و مقادیر AOD مشتق شده از سنجنده مودیس می­باشد.

Dust, AOD, Modis, HYSPLIT, Kermanshah, Google Earth Engine, گردوغبار, AOD, مودیس, HYSPLIT, کرمانشاه, گوگل ارث انجین