محسن شمسی
علیرضا حیدرنیا
شمس الدین نیکنامی

سابقه و هدف: بهداشت دهان و دندان یکی از مهم ترین شاخه های بهداشت عمومی به است. توجه به این مقوله یکی از برنامه های سازمان بهداشت جهانی (WHO) در حوزه پیشگیری از بیمار ی های مزمن و ارتقای سلامت می باشد. این نیاز در گروه مادران باردار به دلیل حفظ سلامت خود و جنین آن ها بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی تحلیلی ۳۴۰ نفر از مادران باردار شهر اراک با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از مراکز بهداشتی درمانی انتخاب شدند. شاخص DMFT و مقیاس مربوط به عوامل مدل اعتقاد بهداشتی (حساسیت، شدت، منافع، موانع و خودکارآمدی) و عملکرد در خصوص مراقبت های بهداشت دهان و دندان سنجیده و در نهایت اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: میانگین سن مادران باردار ۷/۳ ± ۲/۲۸ سال و میانگین DMFT، ۸۳/۲ ± ۴/۵ بود. از بین متغیرهای مدل اعتقاد بهداشتی خودکار آمدی و موانع درک شده بیشترین عامل پیش بینی کننده رفتار بهداشتی دهان و دندان در مادران باردار بود. میانگین نمره عملکرد مادران در خصوص مراقبت های بهداشت دهان و دندان ۷/۹ ± ۱/۴۳ بود. در این پژوهش بین حساسیت درک شده و عملکرد (۴۴/۰=r و ۰۰۸/۰ =p)، شدت درک شده و عملکرد (۵۱/۰=r و ۰۰۲/۰=p)، خودکارآمدی و عملکرد (۶۱/۰=r ، ۰۰۱/۰=p) ارتباط معنی داری وجود داشت. بین موانع درک شده در خصوص انجام رفتارهای مراقبت بهداشت دهان و دندان و عملکرد مادران در این زمینه ارتباط معکوس مشاهده شد (۶۵/۰- =r و ۰۰۱/۰=p). استنتاج: این مطالعه نشان داد که موانع ادراکی با رفتار مسواک کردن در ارتباط است بنابراین برای آموزش مسواک زدن باید این موانع ادراکی مورد توجه متخصصان بهداشت دهان و دندان قرار گیرد. از طرف دیگر خودکارآمدی مهم ترین متغیر پیش بینی کننده مراقبتی بهداشت دهان و دندان در مادران باردار می باشد بنابراین، متخصصان بهداشت دهان و دندان باید اعتماد به خود را در مادران باردار رای رعایت رفتارهای مراقبت های بهداشت دهان و دندان تقویت کنند.

Health Belief Model, oral health, pregnant women, مدل اعتقاد بهداشتی، مراقبت های بهداشت دهان، مادران باردار