فتیحه کرمان ساروی - Department of Social Health, Health Promotion Reasearch Center, Faculty of Nursing & Midwifery, Zahedan University of Medical Sciences, Zahedan, Iran
ملیحه متانت - Department of Infectious Diseases, Infectious Diseases and Tropical Medicine Research Center, Faculty of Medcine, Zahedan University of Medical Sciences, Zahedan, Iran

سابقه و هدف: در بررسی های مختلف عموما دیابت به عنوان یکی از مهم ترین عوامل عود توبرکلوز مطرح شده است. این مطالعه با هدف فراوانی سل ریوی اسمیر مثبت در بیماران دیابتی انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی به روش سرشماری از اردیبهشت ۸۸ لغایت دی ۸۹ در کلینیک دیابت زاهدان انجام شد. از بیماران دیابتی مراجعه کننده که علایم بالینی سل را داشته یا مشکوک به بیماری بودند رادیوگرافی سینه و آزمایش اسمیر خلط انجام شد و موارد توبرکولوزهای فعال شناسایی و برای درمان به مراکز بهداشتی طرح DOTS معرفی شدند. ضمنا آزمایش PPD برای کلیه مراجعان به کلینیک نیز انجام شد و افراد PPDمثبت باتوجه به علایم بالینی و نتیجه رادیوگرافی ریه برای درمان به مراکز سل معرفی شدند. یافته ها: از۴۰۰ بیمار دیابتی مورد مطالعه ۲۶۹نفر (۲۵/۶۷ درصد) دارای یک تا چهار علایم بالینی بیماری سل بودند که طی بررسی های پاراکلنیک ۴ مورد سل ریوی اسمیر مثبت شناسایی شد. واکنش بیماران به تست PPD شامل ۲/۶۴ درصد منفی (کمترازپنج میلی متر)، ۵/۲۹ درصد مثبت بینابینی (۵ تا ۹ میلی متر) و ۳۵/۶ در صدمثبت (۱۴-۱۰ میلی متر) بود. استنتاج: میزان به دست آمده در این مطالعه موید شیوع بالای سل اسمیر مثبت در مبتلایان به دیابت در مقایسه با موارد قابل انتظار در جامعه و آمار جهانی شیوع سل در بیماران دیابتی می باشد. بنابراین جهت کنترل این دو بیماری در جامعه و موفقیت در درمان، غربالگری بیماران دیابتی و سلی از نظر وجود بیماری سل و دیابت توصیه می شود.

Diabetes mellitus, smear positive, tuberculosis skin test, دیابت ملیتوس، سل ریوی اسمیر مثبت، تست پوستی توبر کولین