ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های کینوا(.Chenopodium quinoa Willd) در کشت پاییزه با استفاده از تجزیه AMMI
عنوان مقاله: ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های کینوا(.Chenopodium quinoa Willd) در کشت پاییزه با استفاده از تجزیه AMMI
شناسه ملی مقاله: JR_SPJ-38-4_004
منتشر شده در در سال 1401
شناسه ملی مقاله: JR_SPJ-38-4_004
منتشر شده در در سال 1401
مشخصات نویسندگان مقاله:
محمود باقری - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
خالد میری - استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایرانشهر، ایران.
سیب گل خوشکام - مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران.
زینب عنافجه - پژوهشگر، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
ساسان کشاورز - پژوهشگر، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
خلاصه مقاله:
محمود باقری - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
خالد میری - استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایرانشهر، ایران.
سیب گل خوشکام - مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران.
زینب عنافجه - پژوهشگر، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
ساسان کشاورز - پژوهشگر، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
با توجه به ضرورت معرفی و توسعه گیاهان جدید سازگار با دورههای تنش خشکی ناشی از تغییرات اقلیمی، این پژوهش با هدف ارزیابی سازگاری و پایداری ژنوتیپ های منتخب کینوا در مناطق کشت پاییزه انجام شد. ده ژنوتیپ کینوا شامل: ژنوتیپهایRed Carina, Titicaca, Giza۱, Q۱۲, Q۱۸, Q۲۱, Q۲۲, Q۲۶, Q۲۹ و Q۳۱ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (۹۸-۱۳۹۷و ۹۹-۱۳۹۸) در چهار منطقه جیرفت (شهریور ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸)، اهواز (مهر ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸) و ایرانشهر و بوشهر (آبان ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸) کشت شدند. ژنوتیپ های با پیشوند Q از کشور شیلی، رقم Titicaca از دانمارک، رقم Giza۱ از مصر و رقم Red Carina از هلند دریافت شده اند. در طول اجرای پروژه صفات روز تا جوانه زنی، روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع گیاه، طول گل-آذین، قطر ساقه، عملکرد دانه، وزن هزاردانه و میزان ساپونین دانه اندازهگیری شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر سال، مکان و ژنوتیپبر کلیه صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر متقابل این عوامل آزمایشی بر اکثر صفات مورد ارزیابی نیز در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. ژنوتیپ Q۱۲ با میانگین عملکرد دانه ۲۳۵۰/۲ کیلوگرم در هکتار بیشترین و رقم Red Carina با میانگین عملکرد دانه ۱۶۹۵ کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. جیرفت با میانگین عملکرد دانه ۳۱۴۷/۵کیلوگرم در هکتار و بوشهر با میانگین عملکرد دانه ۱۰۰۹ کیلوگرم در هکتار به ترتیب بالاترین و پایین ترین رتبه را در کشمت پاییزه کینوا داشتند. تجزیه پایداری عملکرد دانه نیز نشان داد که ژنوتیپ های Q۱۸، Q۲۲، TTKK و Q۲۱ به ترتیب دارای پایدارترین علمکرد دانه بودند. ژنوتیپهای Q۱۸ و Q۲۲در اهواز، ایرانشهر و بوشهر سازگاری خصوصی داشتند و ژنوتیپهای Q۱۲، Q۲۹ و Q۲۶ نیز در جیرفت سازگاری خصوصی بهتری را نشان دادند. بطورکلی ژنوتیپهای کینوا بررسی شده در این پژوهش، برای کشت پاییزه مناسب بودند و می توان آنها را برای کشت پاییزه در مناطق هدف در دسترس کشاورزان قرار داد.
کلمات کلیدی: کینوا, ارتفاع گیاه, روز تا گلدهی, روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی, وزن هزار دانه, میزان ساپونین دانه
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1791287/