حسن سعادتی جعفرآبادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته جغرافیای نظامی

مرزهای بین المللی نه تنها امنیت ملت یک کشور و سرزمین را تأمین می کند بلکه در شکل دهی مناسبات سیاسی و اقتصادی میان حکومت ها نقش برجسته ای را بر عهده دارند. کارکرد اقتصادی در دوران جدید یکی از مهم ترین نقش ها و کارکردهای مرز محسوب می شود که به مرور زمان و با توجه به مناسبات جهانی بر اهمیت آن افزوده می شود. بازارچه مرزی یکی از مهم ترین مظاهر کارکرد اقتصادی مرزها محسوب می شود که ایجاد امنیت و توسعه مرزی را می توان از مهم ترین پیامدهای آن برشمرد. مرز استان خراسان رضوی و افغانستان به دلیل ویژگی های جغرافیایی و وضعیت خاص سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرزنشینان، همواره از پرحادثه ترین مرزهای مشترک ایران با کشورهای همسایه بوده است. این منطقه به دلیل گستردگی برای گذر اشرار، قاچاق کالا و انسان و کاروان های مواد مخدر همواره مصائب و مشکلاتی برای مرزنشینان به وجود آورده است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر ایجاد و توسعه بازارچه مرزی دوغارون بر امنیت مرزی استان خراسان رضوی با افغانستان طی دهه اخیر بوده که با استفاده از دو روش اسنادی و میدانی انجام شده است. نتایج حاصل نشان می دهد بازارچه مرزی دوغارون در افزایش اشتغال، بهبود وضعیت درآمدی مردم، جلوگیری از مهاجرت، همچنین کاهش هزینه دولت در احداث پاسگاه های مرزی، کاهش عبور غیرقانونی، کاهش میزان ورود مواد مخدر به داخل، کاهش قاچاق کالا و انسان و در نهایت افزایش امنیت در منطقه نقش داشته است. در پایان راه کارهایی جهت ارتقاء وضعیت معیشتی مرزنشینان ارائه گردیده است

نقش- کارکرد اقتصادی- مرز- خراسان رضوی- افغانستان