محمدعلی محسنی بندپی
مرجان احمدشیروانی
مولود فخری
ناهید رحمانی

سابقه و هدف: کمردرد یکی از مشکلات شایع و پر هزینه دوران حاملگی است و یکی از دلائل اصلی ناتوانی، غیبت از کار و مسوول هزینه های اقتصادی سنگین مستقیم و غیر مستقیم می باشد. به نظر می رسد که زنان بیشتر از مردان مستعد کمردرد بوده و حاملگی یکی از فاکتورهای زمینه ساز کمردرد می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر ورزش و توصیه های ارگونومیکی در درمان کمردرد در زنان باردار بود. مواد و روش ها: پس از تائید کمیته اخلاق پزشکی، در مطالعه حاضر که از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است، ۱۲۰ زن باردار مبتلا به کمردرد به طور تصادفی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند. در گروه مورد (۶۰ نفر)، آموزش توام ورزش و توصیه های ارگونومیکی و گروه دوم (۶۰ نفر) به عنوان شاهد انتخاب شده و مداخله ای دریافت نکردند. شدت درد توسط معیار دیداری سنجش درد (Visual Analogue Scale) و ناتوانی ناشی از کمردرد توسط (Oswestry Low Back Disability Questionnaire)، بعد از انجام مداخله و پس از سه ماه پیگیری اندازه گیری شد. یافته ها: تغییرات درون هر گروه نشان داد که میانگین شدت درد و ناتوانی در گروه مورد بطور معنی داری کاهش یافت (p۰.۰۵ برای هر دو مورد). تغییرات بین دو گروه بهبودی معنی داری را در میزان شدت درد و ناتوانی پس از درمان در گروه مورد در مقایسه با گروه شاهد نشان داد (p<۰.۰۱ در هر دو مورد). این اختلاف معنی دار در میزان شدت درد و ناتوانی بین دو گروه در سه ماه پیگیری نیز حفظ شده بود (p<۰.۰۱ در هر دو مورد). استنتاج: نتایج نشان می دهد که آموزش ورزش و توصیه های ارگونومیکی می تواند تاثیر معنی دار برکاهش درد و ناتوانی ناشی از کمردرد دوران حاملگی داشته باشد. بنابراین انجام ورزش های منظم و رعایت اصول ارگونومیک در دوران حامگی و پس از آن جهت پیشگیری و کنترل این مشکل شایع و پر هزینه توصیه می شود.

Low back pain, pregnancy, exercise therapy, pain, disability, کمردرد، حاملگی، ورزش درمانی، درد، ناتوانی