محمد جلالی
داریوش عابدی
غلامرضا اصغری
زینب رضایی

سابقه و هدف: تنوع گونه های گیاهی و گرایش جامعه جهت استفاده از مواد طبیعی در درمان بیماری ها باعث گردیده است تا غربالگری اسانس ها و عصاره های گیاهی مورد توجه محققین قرار گیرد. اثرات ضد میکروبی برای برخی از گیاهان خانواده چتریان ذکر شده است بر همین اساس در این مطالعه اثرات ضد میکروبی یکی از اعضای این خانواده، گیاه سگ دندان خاردار (Pycnocycla Spinosa Decne) بررسی گردید.مواد و روش ها: پس از جمع آوری و تهیه میوه گیاه و انجام مطالعات فارماکوگنوزی (Pharmacognosy) عصاره های هیدروالکلی، هگزانی، کلروفرمی و متانولی گیاه تهیه گردید و اثرات ضد میکروبی عصاره ها با استفاده از روش انتشار دیسک و همچنین تعیین حداقل غلظت مهار کننده رشد میکروب ها (MIC) با استفاده از روش رقیق سازی لوله ای انجام شد. میکروارگانیسم های مورد مطالعه عبارت بودند از: استافیلوکوکوس ارئوس، لیستریا مونوسیتوژنز، باسیلوس سوبتیلیس، سودومانوس آئروژنوزا، سالمونلا انتریتیدیس، اشرشیا کلی، کاندیدا آلبیکنس و آسپرژیلوس نایجر.یافته ها: عصاره های مورد استفاده بر روی باسیلوس سوبتیلیس، آسپرژیلوس نایجر و کاندیدا آلبیکنس اثر ضد میکروبی داشتند. عصاره هیدرو الکلی دارای بیشترین اثر ضد میکروبی بود (p<۰.۰۰۱). هر چند اثر ضد میکروبی با افزایش غلظت عصاره تشدید گردید اما در مجموع این اثر در حد متوسط ارزیابی گردید.استنتاج: اثر ضدمیکروبی متوسط می تواند ناشی از ناکافی بودن مواد موثره میوه گیاه باشد. در نتیجه احتمالا بررسی اثر ضد میکروبی عصاره گیاه و مطالعه اثر ضد میکروبی سایر اندام های گیاه ممکن است نتایج ضدمیکروبی بهتری را نشان دهد.

Antimicrobial, Extract, Pycnocycla spinosa, ضد میکروبی، عصاره، Pycnocycla spinosa