علی داوریان
رامین آذرهوش
سیدامیرحسین فاضلی
حنیف هاشم نژاد
محمدجعفر گل علی پور

سابقه و هدف: فرمالدهید ماده ای شیمیایی است که مصرف گسترده ای در تثبیت بافت ها و نیز اجساد دارد. فرمالدهید در هنگام تشریح جسد تبخیر و در فضای سالن تشریح منتشر می گردد. مشاهدات نشان داده است که این گاز می تواند سبب بروز علایم بالینی نظیر سوزش چشم، گلو و بینی، ریزش اشک و خارش به دلیل تحریکات مخاطی گردد. این مطالعه به منظور تعیین تغییرات آسیب شناسی بافت کلیه موش های صحرایی (Rat) که به مدت ۱۸ هفته در معرض بخار فرمالدهید قرار گرفتند ، طراحی شد.مواد و روش ها: این مطالعه بر روی ۲۸ سر موش صحرایی نر از نژاد Albino Wistar با سن ۸-۶ هفته انجام شد. این حیوانات به طور تصادفی (براساس زمان مواجهه) و به طور کاملا مساوی به سه گروه آزمایشی شامل گروه E۱ (۴ روز در هفته روزی ۴ ساعت) ، گروه E۲ (۴ روز در هفته روزی ۲ ساعت) و گروه E۳ (۲ روز در هفته روزی ۲ ساعت) و یک گروه شاهد C (بدون مواجهه) تقسیم شدند. موش های گروه های مورد به مدت ۱۸ هفته در معرض ۱ تا ppm ۱.۹ بخار فرمالدهید قرار گرفتند. در پایان ۱۸ هفته، تمام موش های گروه های مورد و شاهد تحت بی هوشی کشته شدند. از نمونه های بافت کلیه پس از تثبیت و قالب گیری، مقاطع بافتی به ضخامت ۵mm تهیه گردید. تمام مقاطع با ائوزین و هماتوکسیلین (H;E) رنگ آمیزی و با ذره بین نوری بررسی شدند.یافته ها: تمام لام های گروه های E۳,E۲,E۱ تغییرات زیر به طور مشترک دیده شد: درگلومرول ها فقط مختصری احتقان دیده شد که اختصاصی نمی باشد. در توبول های گروه های E۲ , E۱ و E۳ ، تغییرات انحطاطی (Degenerative) به صورت احتقان کانونی و انحطاط حفره ای سلول های لوله ای مشاهده شد. در بافت بینابینی تغییرات حاکی ازفیبروز و ارتشاح سلول های التهابی دیده نشد. در عروق کلیوی احتقان خفیف غیر اختصاصی مشاهده گردید. همچنین در رنگ پذیری هستک وسیتوپلاسم هیچگونه ناهنجاری دیده نشد. درگروه شاهد هیچگونه تغییرات آسیب شناسی بافتی مشاهده نگردید.استنتاج: مواجهه با غلظت ۱ تا ppm ۱.۹ از بخار فرمالدهید موجب تغییرات خفیف و غیر اختصاصی به شکل احتقان گلومرولی و عروقی و نیز انحطاط حفره ای خفیف در سلول های لوله ای و نیز خونریزی پارانشیمال (انترستیسیل) می شود.

Formaldehyde exposure, Histopathologic changes, kidney, Rat, فرمالدهید، تغییرات هیستوپاتولوژیک ،کلیه، موش صحرایی