محمد زکریا سعیدی - دانشجوی دکتری اندیشه معاصر مسلمین، مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ شناسی

در مقاله حاضر تلاش شده تا رابطه متقابل مفاهیم سه گانه «فرهنگ»، «دین» و «زبان» را که از مهم ترین موضوعات موثر در زندگی اجتماعی بشری است مورد واکاوی قرار دهد و هدف از این تحقیق یافتن رابطه همکارانه و داد و ستد میان این موضوعات یا تعامل در جهت تقویت بعد یا ابعادی از دو ضلع دیگر این مثلث و کیفیت این رابطه می باشد.سعی شده است به سوالات آتی پاسخ بدهد: چه رابطه مثبتی بین سه گانه فرهنگ، دین (اسلام)، و زبان وجود دارد؟ میزان تاثیر گزاری و اثرپذیری بین آنها چقدر است؟ آیا دین جزئی از یک کلیتی بنام فرهنگ است یا فرهنگ در قلمرو دین قرار دارد؟ آیا زبان تعیین کننده فرهنگ است یا بالعکس فرهنگ تعیین کننده-ی زبان است؟ رابطه دین با زبان به چه صورت است؟ آیا زبان فقط وسیله ای است در خدمت دین و ایدئولوژی دینی و رابطه شان یک سویه است یا رابطه داد و ستدی و متقابل دارند؟ نویسنده در این مقاله از روش گرد آوری کتابخانه ای و بررسی منابع مکتوب سود برده و در یک تحلیل توصیفی رابطه این سه گانه را تبیین نموده و به سمت هدفش که ارتباط همکارانه و همسویانه این موضوعات در جامعه و در جهت گسترش حیطه-های وجودی یکدیگر و بطور کلی خدمت به گسترش تمدن و فرهنگ انسانی است، نزدیک شده است.

دین, فرهنگ, زبان, رابطه متقابل