رویا قاسمیان
میترا محمودی
علیرضا خلیلیان

سابقه و هدف: سیستم ملی گزارش دهی عوارض جانبی داروها به منظور شناخت هر چه بیشتر و کنترل عوارض جانبی داروها طراحی شد اما به نظر می رسد که کم گزارش دهی قابل ملاحظه ای وجود دارد. این تحقیق بر آن شده تا علاوه بر بررسی دانش، نگرش و عملکرد پزشکان در مورد عوارض جانبی داروها، میزان شناخت آنها از سیستم ملی گزارش دهی (کارت زرد) نیز سنجیده شود.مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده و داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد انجمن دارو و غذای اروپا که توسط ۳۵۰ پزشک عمومی و متخصص شاغل شهر ساری (۱۳۸۳) تکمیل گردید، جمع آوری شد. پرسشنامه شامل چهار قسمت، مشخصه های دموگرافیک، سوالات مربوط به دانش، نگرش و عملکرد پزشکان بوده است. پس از جمع آوری اطلاعات، عملیات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام پذیرفت.یافته ها: ۲۵ درصد از پزشکان از سیستم ملی گزارش دهی (کارت زرد) آگاه بوده که از این تعداد ۷۸ درصد پزشک عمومی و ۲۲ درصد متخصص بودند. همچنین ۸۷.۴ درصد از پزشکان عوارض جانبی داورها را در بیماران تحت مراقبت خود تشخیص داده اما فقط ۲۵ درصد آنها این موارد را گزارش کرده بودند.مهم ترین دلایل عدم گزارش دهی به ترتیب شامل: عدم آگاهی از برنامه ملی گزارش دهی (۶۳.۵ درصد)، بی اهمیت در نظر گرفتن عارضه دارویی (۴۲.۲ درصد)، مطمئن نبودن از اینکه عارضه حتما با دارو ارتباط داشته باشد (۳۶.۱ درصد)، بود. هم چنین ۵۱.۳ درصد از پزشکان دانش مناسبی از عوارض داروها داشتند.استنتاج: نتایج مطالعه نشان میدهد که در اکثر موارد علت گزارش دهی در درجه اول عدم آگاهی مناسب پزشکان از وجود چنین سیستم ملی گزارش دهی بوده است و در درجه بعدی عدم تمایل آنها به گزارش به علت نداشتن وقت کافی و یا عدم اعتماد به عملکرد سیستم گزارش دهی ملی بوده است. نکته قابل توجه دیگر هم اطلاعات ناکافی پزشکان از عوارض دارویی بوده است. در گروه متخصصین جراحان اطلاعات کمتری از عوارض جانبی داروها داشته اند.

Knowledge, attitude, performance, ÂDR, medical doctor, دانش، نگرش، عملکرد، عوارض جانبی، داروها