کتایون مرتضی سمنانی
مجید سعیدی
محمود حمیدیان
حمید وفامهر
احمدرضا دهپور

سابقه و هدف :گونه های مختلف گیاه گلوسیوم در طب سنتی ایران با کاربردهای مختلف از جمله در درمان درماتیت استفاده می شوند. با توجه به خواص عصاره های گیاهان خانواده خشخاش، در این پژوهش به بررسی اثرات ضد التهابی و ضد دردی عصاره گیاه گلوسیوم گرندیفلوروم پرداخته شده است.مواد و روش ها : عصاره گیری با استفاده از متانول و با روش پرکولاسیون انجام پذیرفت. جهت بررسی اثرات ضد التهابی عصاره با آزمون کاراژینال، دوزهای ۴، ۱۰، ۲۰، ۴۰، ۸۰، ۱۶۰ و ۲۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره در مقایسه با دوزهای ۲، ۴، ۶، ۸ و ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن ایندومتاسین مورد مطالعه قرار گرفت. اثر ضد دردی عصاره با آزمون فرمالین و صفحه داغ(Hot plate) در دوزهای ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره در مقایسه با دوزهای ۵ و ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن مورفین مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون روتارود (Rotarod) جهت بررسی هماهنگی حرکتی مورد استفاده قرار گرفت. سمیت حاد(LD۵۰) عصاره با روش پروبیت تعیین گردید. جهت آنالیز داده ها از آنالیز واریانس و آزمون Newman- Keuls با ارزش p<۰.۰۵ استفاده شد.یافته ها: دوز ۲۰۰ kg/mg عصاره اثرات ضدالتهاب بیشتری نسبت به دوزهای(p<۰.۰۱) ۱۰ mg/kg و۸ mg/kg و(p<۰.۰۰۱) ایندومتاسین نشان داد. تمامی دوزهای مورد استفاده اثرات ضددرد موثری نسبت به گروه کنترل نشان دادند(p<۰.۰۰۱) . اثرات ضد درد دوزهای ۸۰ و ۹۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره در فاز اولیه بیشتر از دوز ۵ kg/mg مرفین بود(p<۰.۰۰۱) . در فاز ثانویه اثرات ضد دردی دوزهای ۷۰، ۸۰ و ۹۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن بیشتر از اثر ضد درد دوز ۵ kg/mg مرفین بود (p<۰.۰۰۱). بین دوزهای ۸۰ و ۹۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن اختلاف معنی دار وجود نداشت. تجویز عصاره در دوزهای ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن آستانه درد را در مقایسه با گروه کنترل در زمان ۴۵ دقیقه افزایش داد. عصاره گیاه فوق اثری بر تغییر هماهنگی حرکات حیوان نداشت. سمیت حاد عصاره معادل۷۹۷.۹۴ kg/mg به صورت داخل صفاقی تعیین گردید.استنتاج: نتایج حاصل می تواند گیاه فوق را با اثرات ضد التهاب و ضد درد معرفی نماید.

Glaucium grandiflorum, Ânti-Ïnflammatory agents, Ânalgesics, Medicine-traditional, گلوسیوم گرندیفلوروم، داروهای ضد التهاب، داروهای درد و التهاب، مسکن ها، پزشکی سنتی