فهیمه فرهمند پور - استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران
الهام بحرانی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

کتابهای درسی، در کنار آموزش دانش آموزان، آنها را برای پذیرش نقشهای متناسب با ویژگیهای جنسیتیشان، آن گونه که مدنظر مولفان این کتب است، آماده میکنند. پژوهش حاضر در صدد است به چگونگی بازنمایی نقش اجتماعی سیاسی زنان در کتابهای درسی دو مقطع ابتدایی و راهنمایی، در سال تحصیلی ۱۳۹۱۱۳۹۲ بپردازد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی بر اساس شاخص جنسیت در بین تصاویر و متن دروس است. آنچه مسلم است، باید دید عمومی به نقشهای زنان بسط داده شود و بسیاری فعالیتها مانند: فعالیتهای خیریه و امور عام المنفعه، امدادگری، و انجام دادن فریضه های اجتماعی مهمی مانند: امر به معروف و نهی از منکر به منزله فعالیتهای اجتماعی مهمی که زنان جامعه به آن مشغول اند مورد توجه قرار گیرد. همچنین، دسته بندی و تحلیل محتوای گزارههای توصیفی و هنجاری نشان میدهند که بیشتر گزارهها و تصاویر موجود در کتابهای درسی توصیفی است، اما توصیف آنها از مقولههای نقشآفرینی زنان در عرصههای سیاسی و اجتماعی، در بیشتر موارد، حضور گسترده و رو به افزونی زنان را در فعالیتهای اجتماعی به درستی منعکس نمیکند.

بازنمایی, تحلیل محتوای کمی, زنان, کتابهای درسی, متون آموزشی, نقش اجتماعی