سهیلا صادقی فسایی - دکترای جامعه شناسی و دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
زینب ملکی پور - کارشناس ارشد مطالعات زنان دانشگاه تهران، مدرس دانشگاه پیام نور واحد ایلام

جامعهشناسان از دو منظر به بررسی موضوع خانواده پرداختهاند؛ از سویی، به مسائلی مانند ساختار و کارکرد خانواده توجه داشتهاند و از سوی دیگر، به تغییرات و تحولات خانواده. هرچه از عمر خانوادههای گسترده میگذرد و تبلور خانواده هستهای در جامعه بیشتر میشود، اهمیت روابط بین اعضای خانواده، به خصوص زن و شوهر، به منزله ارکان اصلی خانواده، واضحتر میشود. از سوی دیگر، از آنجایی که کیفیت روابط درون خانواده نقش بسزایی در شکلگیری نگرشها و بازخوردهای اجتماعی اعضای خانواده دارد و پایه و اساس روابط درون خانواده بر محور رابطه زن و شوهر استوار است، پژوهش حاضر در تلاش است با اتخاد رویکردی جنسیتی به یکی از جنبههای کنش متقابل زناشویی به نام فاصله بپردازد. در این مقاله ۴۳ مصاحبه عمیق نیمساخت یافته از ۲۲ زن و ۲۱ مرد انجام شده است. یافتههای تحقیق حاکی از صور متفاوت فاصله در روابط زوجین است که میتوان آنها را با عنوان فاصله معطوف به انتخاب، فاصله معطوف به تعارض، و فاصله معطوف به موقعیت دستهبندی کرد. درحالی که بعضی از صورتهای فاصله میتواند موجب گسستگی در روابط زوجین شود، فاصله معطوف به انتخاب و صورتهای دیگری از فاصله میتواند به قوام و استحکام روابط منجر گردد. گغتنی است نتایج این پژوهش به لحاظ حجم محدود نمونه به هیچ وجه قابل تعمیم نیست.

تحلیل جنسیتی, خانواده, روابط زوجین, فاصله ارتباطی, کنش متقابل زناشویی