حسین محمودیان - دانشیار گروه جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهرا
حجیه بی بی رازقی نصرآباد - دانشجوی دکتری جمعیت شناسی دانشگاه تهران
محمدرضا کارگر شورکی - کارشناس سیاست های بازار کار، وزارت کار و امور اجتماعی

یکی از مهم ترین روندها در مهاجرت، ورود زنان به جریان های مهاجرت است. این مقاله با تاکید بر زنانه شدن مهاجرت به عنوان پدیده ا ی خاص که در طول دو قرن اخیر در حال رشد بوده است به مطالعه وضعیت زنان مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران می پردازد. هدف اصلی این پژوهش جست وجو، توصیف، تفسیر و کسب بینش عمیق تر و وسیع تر در مورد تجربه ی زندگی زنان مهاجر در تهران است. به همین دلیل، با به کارگیری تکنیک مصاحبه ی عمیق با ۲۵ زن مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران، تجارب زنان مهاجر را مطالعه می کند. در این مطالعه انگیزه های مهاجرت زنان؛ جست وجوی کار، دست یابی به شغل بهتر، یافتن همسر مناسب و رهایی از مشکلات ناشی از تجرد است و در مجموع، تجربه ی زندگی زنان مهاجر در تهران مشتمل بر احساس توان مندی و استقلال اقتصادی و اجتماعی بیشتر، افزایش سطح آگاهی ها، افزایش حق انتخاب، هم چنین تبعیض جنسیتی، تغییر از وضعیت عامل به قربانی و درگیری در پارادوکسی از محرومیت و مطلوبیت است. یافته های این مطالعه بیان گر این مطلب است که مهاجرت نتایجی متباین دارد؛ در عین حال که سبب به دست آوردن امتیازاتی می شود، می تواند باعث از دست دادن برخی مزایا نیز بشود. به دیگر سخن، فرصت ها و تهدیدهای مهاجرت زنان باید به صورت هم زمان مد نظر قرار گیرد. هم چنین اکثر زنان مهاجر تمایلی به از دست دادن استقلالی که در محل مهاجرت به دست آورده بودند، نداشتند.

تجارب مهاجرت, تحصیلات دانشگاهی, تهران, زنان, مصاحبه عمیق, مهاجرت