خدیجه بوذرجمهری - استادیار گروه جغرافیای دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد
فریده نایب زاده - کارشناسی ارشد جغرافیای روستایی دانشگاه پیام نور فریمان

از اوایل دهه ۱۹۷۰، رویکردهای مشارکتی به ویژه مشارکت زنان روستایی در توسعه در سطوح ملی و بین المللی مورد توجه قرار گرفت. جلب مشارکت زنان روستایی در توسعه نیازمند راهکارهایی مناسب است تا سبب تحرک پذیری، توانمندسازی و تقویت روحیه خودباوری در آنها شود. یکی از این راهکارها، اجرای طرح «تسهیلگری» است که زنانی تحت عنوان «تسهیل گر» که زنانی از بین زنان روستایی جامعه خودشان انتخاب می شوند تا با آموزش هایی که می بینند، زنان روستایی را در امور مختلف اقتصادی-اجتماعی یاری و زمینه های مشارکت بیشتر آنها را فراهم کنند. از آن جایی که درادبیات توسعه و برنامه ریزی، «ارزشیابی» یکی از ضرورتهای فرایند برنامه ریزی محسوب می شود، دراین مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و انجام پژوهش های میدانی در ۱۸روستای این دهستان و مصاحبه با ۳۷۵ زن روستایی حجم نمونه، طرح مذکور مورد ارزشیابی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده، حاکی از آن است که گرچه طرح تسهیلگری در ایجاد ارتباط دوسویه بین کارگزاران دولتی و زنان روستایی و نیز در افزایش مشارکت زنان در عرصه های مختلف توسعه روستایی موفق نبوده است، اما در افزایش روحیه اعتماد به نفس تسهیلگران زن و حضور بیشتر آنان در برنامه های توسعه روستایی موثر بوده است.

دهستان مازول شهرستان نیشابور, طرح تسهیلگران زن روستایی, مشارکت