عباس کریمی - استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
مصطفی مظفری - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه تهران

در حقوق اسلام و ایران در خصوص قضاوت زنان دو دیدگاه وجود دارد: گروهی مرد بودن را از شرایط قاضی بر شمرده و معتقدند زنان نمی توانند قاضی شوند، گروه دیگر نیز معتقدند که مرد بودن از شرایط قاضی نبوده و در این خصوص تفاوتی بین زن و مرد نمی باشد و هر دو می توانند در صورت احراز شرایط قضاوت به این سمت گمارده شوند. در این نوشتار به دلیل اهمیت موضوع به ویژه با توجه به این که پذیرش هر یک از این دو دیدگاه آثار کاملا متفاوتی بر جامعه خواهد گذاشت، به بررسی دقیق دلایل و مستندات هر دو گروه می پردازیم. از مجموع مباحث و استدلالات چنین بر می آید که دلایل استنادی گروه اول آن گونه که مدعی آن هستند نمی تواند مثبت منع زنان از قضاوت باشد و می توان دلایل آنان را رد نمود، بنابراین پذیرش این دیدگاه که زنان نیز مانند مردان می توانند قاضی شوند؛ صحیح به نظر می رسد. در لوایح جدیدی که توسط قوه قضائیه تهیه شده، از جمله لایحه حمایت خانواده، بر ضرورت استفاده از قضات زن در محاکم خانواده تاکید گردیده که گامی اساسی در جهت تسهیل حضور زنان در مسند قضاوت است.

قضاوت زنان, دادرسی, ولایت, قیمومت, اجماع