اعظم راودراد - دانشیار گروه ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی- دانشگاه تهران
هوشنگ نایبی - استادیار گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی- دانشگاه تهران

در این مقاله نقش جنسیت در چگونگی تصور افراد شاغل متاهل، اعم از زن و مرد از وظایف خانوادگی شان، عملکرد آنها در این زمینه و شکاف احتمالی میان نظر و عمل ایشان مورد بررسی قرار گرفته است. هدف توضیح این نکته است که چه تفاوت هایی بین نقش های خانوادگی زنان و مردان (نقش مورد انتظار) و آنچه آنها عملا انجام می دهند (نقش کاربسته) وجود دارد. تحقیق با روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری متشکل از مردان و زنان شاغل، متاهل و تهرانی کارگر و متخصص است. محل تحقیق مراکز دانشگاهی دولتی و مراکز صنعتی شهر تهران است. مهمترین یافته های تحقیق عبارتند از: الف- نقش زنان و مردان در مورد کارهای منزل به شیوه ای جنسیتی تقسیم شده است. ب- نگرش زنان و مردان در مورد وظایف و نقش هایشان در خانواده با یکدیگر متفاوت است. در نتیجه فاصله میان نظر و عمل در زنان بیشتر از همین فاصله در مردان است. ج- مردان بیش از سایر مسئولیت های خانوادگی در حوزه تصمیم گیری در باب چگونگی هزینه کردن درآمد خانواده به تنهایی فعال هستند. د- اگر چه در مورد فرزندان همواره نقش کاربسته و مورد انتظار زنان مهم تر است، اما به طور نسبی می توان گفت که هرچه فرزندان بزرگتر می شوند نقش مردان در رابطه با آنها بیشتر می شود.

جنسیت, زنان و مردان, نقش, نقش خانوادگی, نقش کاربسته, نقش مورد انتظار, نگرش نسبت به نقش.