فتح الله نجارزادگان - استاد دانشگاه تهران پردیس قم
سمیه هادیلو - کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث

قرآن کریم در دو مورد (سوره نحل، آیه ۴۳ _ ۴۴ و سوره انبیا، آیه ۷) مرجعیت «اهل الذکر» را، دست کم در حوزه معارف دین، پذیرفته است. در مورد اصطلاح شناسی این تعبیر در بین قرآن پژوهان دو نظریه عمده به چشم می خورد: جمعی که با استناد به سیاق آیات، آنان را اهل کتاب، اهل علم و ... دانسته اند و بر نظریه ارجاع مشرکان به آنان تاکید کرده اند و جمعی که با استناد به روایات انبوه شیعی و برخی از روایات اهل تسنن، آنان را (اهل بیت علیهم السلام) قلمداد کرده و اهل الذکر را، به پیروی از آهنگ روایات، در این معنا منحصر می دانند. در این میان برخی از مفسران کوشیده اند وجه جمعی بین این دو دیدگاه فراهم آورند، بازخوانی و ارزیابی وجوه جمع بین این دو نظریه در دو سطح تنزیل و تاویل آیات، مدنظر این پژوهش است.

اهل الذکر, اهل بیت علیهم السلام, قرآن, اهل کتاب, اوصاف انبیا