رضا موسی آبادی - دانشجوی دکتری تخصصی زبان وادبیات فارسی دانشگاه آزاداسلامی واحدنیشابور، ایران
مهدی نوروز - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
بتول فخراسلام - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

سید اشرف الدین گیلانی معروف به نسیم شمال از شاعران برجسته عصر مشروطه است که شعر و رسالت شاعری خود را در به تصویر کشیدن مشکلات اجتماعی و جریان­های سیاسی عصر خویش به کار گرفت. وی با وجود خفقان و استبداد حکام خودکامه قاجار، توانست افکار انسانی و اندیشه­های آزادی­خواهانه خود را با استفاده از فنون بلاغی به ویژه تمثیل و ارسال مثل به گوش بیداردلان جامعه برساند. پژوهش حاضر بر آن است با تکیه بر شیوه توصیفی- تحلیلی، جلوه­های تمثیل و ارسال­ مثل را در اشعار نسیم­شمال بررسی نماید. یافته­های تحقیق نشان می­دهد نسیم شمال به دلایل سیاسی و خفقان حاکم بر زمانه خویش و گاه به دلیل زیبایی سخن و تاثیرگذاری بیشتر از آرایه ادبی تمثیل و ارسال ­مثل استفاده کرده­است؛ لذا تمثیل­های امروزی در دیوان او بسامد بالایی دارد و همین شیوه باعث دلنشینی و شکوه­مندی زبان شعری وی شده است.

نسیم شمال, تمثیل, ارسال مثل, مشروطه