فرزانه شعاری آزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان
علی رحیمی خوب - استاد، پردیس ابوریحان
مجید قربانی جاوید - استادیار پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
محمد هادی نظری فر - کارشناس پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

آب و کود نیتروژن دو نهاده اصلی تولید محصولات کشاورزی­اند و کمبود هر یک باعث کاهش عملکرد محصول می­گردد. کم آبیاری یکی از راه کارهای مدیریت آب در مناطق خشک و نیمه خشک بوده ولی بر روی نیاز نیتروژن اثرگذار است. استفاده از نیتروژن بیشتر از نیاز گیاه، باعث اتلاف سرمایه و آلودگی محیط زیست خواهد شد. در این پژوهش اثر متقابل آب و کود نیتروژن بر روی حداکثر عملکرد محصول و حداکثر بازده مصرف آب در محصول ذرت با استفاده از تئوری الاستیسیته بررسی شد. آزمایش ها در تابستان ۱۳۹۳ در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان واقع در منطقه پاکدشت، جنوب شرق تهران اجرا شد. کرت­های خردشده به صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تیمار آب و چهار تیمار کود نیتروژن در سه تکرار پیاده شد. حداکثر عملکرد محصول بدون اعمال کم آبی و حداکثر بازده مصرف آب با اعمال کم آبیاری با استفاده معادلات حاکم بر تئوری الاستیسیته محاسبه گردید. نتایج نشان داد، حداکثر عملکرد محصول به میزان ۲۷۴۶۷ کیلوگرم در هکتار با مصرف ۱۰۱۱ میلی متر آب و ۳۰۰ کیلوگرم کود ازت به دست می­آید و بازده مصرف آب برابر با ۷۵/۲ کیلوگرم در مترمکعب برآورد شد. حداکثر بازده مصرف آب برابر با ۰۲/۳ کیلوگرم در مترمکعب با اعمال کم آبیاری به میزان ۸۷ درصد نیاز آبی ذرت و مصرف ۳۷۵ کیلوگرم کود ازت در هکتار برآورد شد.

کم آبیاری, کود, اقتصاد, رابطه آب و گیاه, تابع عملکرد