همزمان با انقلاب مشروطه در ایران و انقلاب مردم عراق علیه عثمانی­ها، شاعرانی پا به عرصه­ی ادبیات نهادند که وطن­ خواهی و میهن ­دوستی یکی از مضمون­های مشترک اشعارشان است؛ میهن­دوستی این شاعران در قالب موضوعاتی همچون؛ استعمار ستیزی، عدالت خواهی، نفی استبداد، آزادی­ طلبی و... خود را نشان داد؛ این شاعران، خواهان آزادی و پیشرفت کشورشان بودند و رشد و ترقی وطن خود را در گرو آزادی بیان و اندیشه و گاه آزادی زنان می­دیدند. برخی از آنان با پیروی از فرهنگ مغرب زمین، آزادی زنان از حجاب را نوعی گام نهادن در مسیر رشد و پیشرفت تلقی می­کردند و در اشعار خود، خواهان تحقق این خواسته بودند. از جمله­ی این شاعران، بهار و زهاوی دو شاعر بنام معاصر ایران و عراق هستند که هر دو در یک دوره­ی زمانی می­زیستند و با یکدیگر دوستی دیرینه و گفت­وگوهای ادبی داشتند، آن دو در روزگاری زندگی می­کردند که بسیاری از مسایل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دو کشور شبیه به یکدیگر است؛ بهار در عصر خفقان مشروطه و شاهان قاجار و زهاوی در دوران پر اختناق پادشاهان عثمانی زندگی می­کرد.

واژگان کلیدی: میهن دوستی, بهار, زهاوی, آزادی, استعمار, استبداد, زن, ادبیات تطبیقی