شادی گله دار - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهر، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
شبنم گله دار - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهر، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر
ماندانا مسعودی راد - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده فنی، دانشگاه لرستان

امروزه مطالعه و بررسی نحوه رویارویی با بحران های طبیعی در تاب آور کردن اجتماعات و شهرها در همه ی رشته ها، بیش ازپیش حائز اهمیت است. در بحران های طبیعی سال‎های اخیر، در کنار کمک های دولتی، سازمان های مردم نهاد نقش بسیار مهمی در بازگشت سریع تر مردم به حالت عادی، ترمیم و بهبود خسارت های وارده ایفا کرده اند؛ اثرگذاری سریع سوانح طبیعی خسارات متعددی را به دنبال دارد به همین دلیل توجه به نقش سازمان های مردم نهاد در مواجهه موثر مردم با سیل ضروری است. این پژوهش، کاربردی و از روش توصیفی- تحلیلی، با هدف سنجش وضع سازمان های مردم نهاد در افزایش تاب آوری اجتماعی پس از بحران سیل انجام پذیرفته است. جامعه موردپژوهش خبرگان حوزه شهرسازی و سازمان های مردم نهاد هستند، که در مجموع ۴۹ پرسشنامه بین آنان توزیع شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون t دو نمونه ای مستقل و تحلیل مسیر معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که مسئولیت اجتماعی (۸۹۰/۰)، اعتماد (۸۷۹/۰)، توانمندسازی افراد (۸۷۹/۰) بیشترین و فضاهای آموزش دهنده (۶۶۳/۰)، ارتقاء کیفیت محیط (۷۲۲/۰) و ارائه تجارب داوطلبانه (۷۴۶/۰)، کمترین امتیاز را در مواجهه با تاب آوری به دست آورده اند؛ بنابراین سازمان های مردم نهاد با ایجاد و بهبود فضاهای آموزش دهنده، ارتقاء کیفیت محیط و ارائه تجارب داوطلبانه می توانند در افزایش تاب آوری اجتماعی پس از بحران های آتی موثر عمل کنند. همچنین نتایج حاصل از t دو نمونه ای مستقل نشان داد که ابعاد موردنظر در سطح مطلوبی (p<۰/۰۵) قرار دارند. درنتیجه پاسخ دو جامعه ی آماری خبرگان شهرسازی و سازمان های مردم نهاد در سنجش نقش سازمان های مردم نهاد در افزایش تاب آوری اجتماعی پس از بحران سیل یکسان نشان داده شده است.

تاب آوری, تاب آوری اجتماعی, بحران سیل, سازمان های مردم نهاد, پلدختر