مهدی عطوان - اداره حسابهای اقتصادی بانک مرکزیجمهوری اسلامی ایران

جــداول داده ـ ســتانده کــه از مهــم تــرین ابزارهــای تحلیــل ساختاراقتصادی، پیش بینی وبرنامه ریزی به شمار می روند، تنهـا الگوهای اقتصادی شناخته شده ای هسـتند کـه مطالعـه روابـط متقابل فعالیت های مختلف اقتصادی و وابستگی هـای آنهـا بـه یکدیگر و همچنـین تعیـین نقـش و اهمیـت هـر فعالیـت در اقتصاد را امکان پذیر می نمایند . در ایــن مطالعــه ســعی شــده اســت بــا اســتفاده از جــدول داده ـ ستانده بهنگام شده اقتصاد ایران برای سال 1383 ، نقش و اهمیت فعالیت های تولید کننده حامل های انـرژی بـه وسـیله محاسبه پیوندهای پسین و پیشین این فعالیت ها از روش حذف فرضی شناسایی شـده و همچنـین بـا توجـه بـه مسـتندات و اهداف کمی قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، نـرخ رشـد سالانه مورد نیاز تولید حامل های انرژی جهت تحقـق اهـداف کلان برنامه در سناریو های مختلف برآورد گردد . نتایج نشان می دهند که فعالی ت های تولید کننده حامل های انرژی ( تولید فرآورده های نفتی، تولید، انتقال و توزیع برق و تصـفیه و توزیع گاز ) دارای پیوندهای پسین و پیشین قـوی بـا سـایر فعالیت های اقتصادی بوده و در اولویـت تخصـیص منـابع بـه منظور تحرک در تولید ناخالص داخلی و دستیابی به نرخ های رشد بـ الاترقرار دارنـد . همچنـین چنانچـه هـدف سیاسـتگزار اقتصادی علاوه بر اهداف کمی برنامـه چهـارم، ثابـت مانـدن سهم واردات فراورده های نفتی در کـل واردات و نیـز تثبیـت شاخص ضمنی تولید انواع حامل های انـرژی در سـطح سـال 1383 باشد، باید سالانه به طور متوسـط و بـه ترتیـب، تولیـد فرآورده های نفتـی؛ تولیـد، انتقـال و توزیـع بـرق و تصـفیه و توزیع گاز در طول سـال هـای برنامـه چهـارم، 21/8 ، 19/7 و 19/8 درصد رشد نمایند . که با توجه به روند گذشته رشد این فعالیت ها، تسهیل سرمایه گذاری های بیشتر به منظـور ظرفیـت سازی تولید انواع حامل های انرژی جهت دسـتیابی بـه چنـین نرخ رشدهایی را اجتناب ناپذیر می نماید

حامل های انرژی، جدول داده ـ ستانده، پیوندهای پسین و پیشین، روش حذف فرضی، اقتصاد ایران